برصفرهنگ فارسی عمیدپیسی؛ لکوپیس؛ لکههای سفیدی که روی پوست بدن ایجاد میشود؛ نوعی بیماری پوستی که با سفید شدن یا بیرنگ شدن قسمتی از پوست بدن و پررنگ شدن قسمتهای اطراف آن مشخص میشود.
برصلغتنامه دهخدابرص . [ ب َ ] (ع اِ) (اصطلاح پزشکی ) در نزد پزشکان سفیدی ایست که بر ظاهر پوست بدن آشکار میشود و محل خود را ژرف میسازد پس اگر در سایر اعضاء این سپیدی عارض شود بطوریکه رنگ بدن تماماًسپید گردد آنگاه این عارضه را منتشر نامند و برص سیاه بنام قوباء معروف است و آن سیاهی باشد که بر ا
برصلغتنامه دهخدابرص . [ ب َ رَ ] (ع اِ) بیماریی است که بر پوست بدن پدید آید و جاجا سپید گردد سپیدتر از رنگ پوست . (یادداشت مؤلف ). پیسی اندام از فساد مزاج . (غیاث اللغات ). پیسگی . پیش . پیسی . (زمخشری ). سلع. (از منتهی الارب ) (آنندراج ). سپیدی باشد در ظاهر بدن دربعضی اعضاء. مرضی است که دا
برصةلغتنامه دهخدابرصة. [ ب ُ ص َ ] (ع اِ) خانه ٔ جن . || جایی در ریگستان که گیاه نرویاند. (منتهی الارب ) (آنندراج ).
برصاءلغتنامه دهخدابرصاء.[ ب َ ] (ع ص ) تأنیث أبرص . زن مبتلا به مرض پیسی .- حیة برصاء ؛مار پیسه . (منتهی الارب ) (آنندراج ).|| ارض برصاء؛ زمین گیاه چریده . (آنندراج ) (منتهی الارب ). || (اِخ ) لقب مادر شبیب شاعر و نام او امامة یا قرصافة بود.
برصاتلغتنامه دهخدابرصات . [ ب َ رَ ] (اِ) برسات . برشکال . (یادداشت مؤلف ). موسم باران هند. و رجوع به برسات و برشکال شود.
برصوابلغتنامه دهخدابرصواب . [ ب َ ص َ ] (ص مرکب ) صائب . درست : چون می بینم که رأی شما بر صواب است مرا بر سر آن سخن گفتن حکمت نباشد. (گلستان سعدی ).جهانت خوش و رفتنت برصواب عبادت قبول و دعا مستجاب .سعدی .
برصةلغتنامه دهخدابرصة. [ ب ُ ص َ ] (ع اِ) خانه ٔ جن . || جایی در ریگستان که گیاه نرویاند. (منتهی الارب ) (آنندراج ).
برصاءلغتنامه دهخدابرصاء.[ ب َ ] (ع ص ) تأنیث أبرص . زن مبتلا به مرض پیسی .- حیة برصاء ؛مار پیسه . (منتهی الارب ) (آنندراج ).|| ارض برصاء؛ زمین گیاه چریده . (آنندراج ) (منتهی الارب ). || (اِخ ) لقب مادر شبیب شاعر و نام او امامة یا قرصافة بود.
برصاتلغتنامه دهخدابرصات . [ ب َ رَ ] (اِ) برسات . برشکال . (یادداشت مؤلف ). موسم باران هند. و رجوع به برسات و برشکال شود.
برصوابلغتنامه دهخدابرصواب . [ ب َ ص َ ] (ص مرکب ) صائب . درست : چون می بینم که رأی شما بر صواب است مرا بر سر آن سخن گفتن حکمت نباشد. (گلستان سعدی ).جهانت خوش و رفتنت برصواب عبادت قبول و دعا مستجاب .سعدی .
حشیشةالبرصلغتنامه دهخداحشیشةالبرص . [ ح َ ش َ تُل ْ ب َ ] (ع اِمرکب ) آ اِطریلال . رجل الغراب . رجل الطیر. جزرالشیطان . جرزالشیاطین . قازایاغی . اطریلال . (تذکره ٔ داود ضریر انطاکی ). رعی ألایل . || طیلافیون .
سوام ابرصلغتنامه دهخداسوام ابرص . [ س َ م ِ اَ رَ ] (ع اِ مرکب ) ج ِ سام ابرص . (ناظم الاطباء). رجوع به این کلمه شود.
سام ابرصلغتنامه دهخداسام ابرص . [ سام م ِ اَ رَ ] (ع اِ مرکب ) بتشدید میم ، کریاس ، ودر خلاصه گفته که وی سوسمار است . (بحر الجواهر) (از حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). نوعی از چلپاسه هم هست وآن را سام ابرص گویند و او بیشتر در باغها میباشد وموذی نیست و ماترنگ نیز خوانندش ، گرم و خشک است و چون بشکافند
متبرصلغتنامه دهخدامتبرص . [ م ُ ت َ ب َرْ رِ ] (ع ص ) زمین پاک چریده . (آنندراج ). دشت پاک چرانیده شده . (ناظم الاطباء).
ابرصلغتنامه دهخداابرص . [ اَ رَ ] (ع ص ، اِ) آنکه به برص مبتلا باشد. برص دار. پیس . (مهذب الاسماء). پیسه . پیس اندام . پیست . اَبقع. اَسلع. مؤنث : بَرْصاء. ج ، بُرْص : اکمه و ابرص چه باشد مرده نیززنده گردد از فسون آن عزیز. مولوی .