شبرلغتنامه دهخداشبر. [ ش ُ ب َ ] (معرب ، اِ) لاتینی آن سوبر . به معنی چوب پنبه است . (از دزی ج 1 ص 719).
شبرلغتنامه دهخداشبر. [ ش ُب ْ ب َ ] (اِخ ) سیدعبداﷲبن محمدرضابن احمدبن علی علوی حسینی موسوی از فقها و محدثان امامیه و صاحب آثار بسیار است . به سال 1242 هَ . ق . در 44 سالگی درگذشت . (ریحانة الادب ج <span class="hl" dir="ltr"
شبرلغتنامه دهخداشبر. [ ش َ ] (اِخ ) ابن شبر تابعی و از اصحاب عمربن خطاب بوده است . (از تاج العروس ).
سنگ صبر بر دل بستنلغتنامه دهخداسنگ صبر بر دل بستن . [ س َ گ ِ ص َ ب َ دِ ب َ ت َ] (مص مرکب ) خاموشی گزیدن . سکوت کردن : و خاک سیاه چون نبات سبز باید خوردن و سنگ صبر بر دل بستن . (مرزبان نامه ). در محرومی از سعادت قربت و مهجوری از آستان خدمت سنگ صبر بر دل بست . (مرزبان نامه ).
بلغالطاقةلغتنامه دهخدابلغالطاقة. [ ب َ ل َ غَطْ طا ق َ ] (ع جمله ٔ فعلی ) طاقتم رسید، یعنی به آخر رسید. (قزوینی ) : سیل این اشک روان صبر و دل حافظ بردبلغ الطاقة یا مقلة عینی بینی .حافظ.
کافی اردوبادیلغتنامه دهخداکافی اردوبادی . [ ی ِ اُ ] (اِخ ) از شعرای دوره ٔ صفویه و منشی شاه طهماسب و از میرزایان اردوباد است که در شعر و انشاء مهارتی داشته است ، بیت زیر از اوست :برد سودای تو صبر از دل سودائی من گشت بی صبری من موجب رسوائی من .(از صبح گلشن ).
لولیفرهنگ فارسی عمید۱. کولی.۲. جوان خوشاندام، بانشاط، سرمست، سرودگو، و مطرب: ◻︎ صبا زآن لولی شنگول سرمست / چه داری آگهی؟ چون است حالش؟ (حافظ۲: ۴۰۴)، ◻︎ فغان کاین لولیان شوخ شیرینکار شهرآشوب / چنان بردند صبر از دل که ترکان خوان یغما را (حافظ: ۲۲).
جداییلغتنامه دهخداجدایی . [ ج ُ ] (اِخ ) لطفعلی بیگ آذر آرد: از حالش چیزی معلوم نشده و بغیر از این دو سه شعر از اشعارش چیزی بنظر نرسیده است :به پیش شمع اگر پروانه سوزد نیست دشوارش چه با» از سوختن او را که بر بالین بود یارش .گیرم که توبه از می گلگون کندکسی با آن دو لعل توبه شکن
صبرفرهنگ فارسی عمیدگیاهی از خانوادۀ سوسنها با برگهای بلند، شیرابهای زرد و تلخ که مصرف دارویی دارد.
حب صبرلغتنامه دهخداحب صبر. [ ح َب ْ ب ِ ص َ ] (ع اِ مرکب ) صداع و درد معده را نفع دهد. صفت آن : سقوطری یک مثقال ، تربد یک درم ، حب النیل و غاریقون و انیسون از هر یک نیم درم ، تخم حنظل و نمک هندی از هر یک دانگی و نیم ، کتیره و مقل از هر یک درمی ، همه را کوفته و بیخته به آب کرفس یا بادیان بسریشند
متصبرلغتنامه دهخدامتصبر. [ م َ ت َ ص َب ْ ب ِ ] (ع ص ) شکیبائی کننده . (آنندراج ). کسی که شکیبائی می کند و صبر می نماید. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). || خود را به ستم بازدارنده . (آنندراج ). آن که به ستم خود را باز میدارد و منع می کند. (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب ). و
اصبرلغتنامه دهخدااصبر. [ اَ ب َ ] (ع ن تف ) شکیباتر. صابرتر. بردبارتر. || مجازاً، تواناتر. بابقاتر. بادوام تر. دلیرتر: و صارد اثقل و اصبر علی النار منه . (ابن البیطار).- امثال : اصبر من الارض . اصبر من الود علی الذ
بی صبرلغتنامه دهخدابی صبر. [ ص َ ] (ص مرکب ) (از: بی + صبر) ناشکیبا. بی تحمل . (ناظم الاطباء). ناآرام : چو بانو زین سخن لختی فروگفت بت بی صبر شد با صابری جفت . نظامی .مهین بانو چو کرد این قصه را گوش فروماند از سخن بی صبر و بی هوش