عاقله

'āqele

معنی

۱. عاقل (زن).
۲. (اسم) (فقه) خویشان و نزدیکان قاتلِ غیر مکلف به‌سبب سفاهت یا علت دیگر که خون‌بهای مقتول بر عهدۀ آنان است: ◻︎ خون‌بهای جرم نَفْس قاتله / هست بر حلمش دیَت بر عاقله (مولوی: ۷۵۷).
۳. [قدیمی] قوۀ عقل.

جست‌وجوی دقیق

عاقله

فرهنگ فارسی عمید

۱. عاقل (زن).۲. (اسم) (فقه) خویشان و نزدیکان قاتلِ غیر مکلف به‌سبب سفاهت یا علت دیگر که خون‌بهای مقتول بر عهدۀ آنان است: ◻︎ خون‌بهای جرم نَفْس قاتله / هست بر حلمش دیَت بر عاقله (مولوی: ۷۵۷).۳. [قدیمی] قوۀ عقل.

عاقله

فرهنگ فارسی معین

(ق لِ) [ ع . عاقلة ] 1 - (اِفا.) مؤنث عاقل . 2 - زن آرایشگر. 3 - (اِ.) خویشان و نزدیکان قاتل که پرداخت دیه یا خون بها بین ایشان تقسیم می شود.

عاقله

فرهنگ نام‌ها

(تلفظ: āqele) (عربی) (مؤنث عاقل) ، زنِ عاقل . ← عاقل .

جست‌وجوی هم‌آوا

حوقلة

لغت‌نامه دهخدا

حوقلة. [ ح َ ق َ ل َ ] (ع مص ) درو کردن . || بازماندن پیر از جماع بسبب پیری . || مانده شدن و ضعیف گردیدن . (منتهی الارب ). سخت پیر شدن و عاجز شدن از جماع . (مهذب الاسماء). || لا حول و لا قوة الا باﷲ گفتن . || بشتاب رفتن . || گام نزدیک نهادن . || خفتن . || سپس رفتن . || دست نه

حوکلة

لغت‌نامه دهخدا

حوکلة. [ ح َ ک َ ل َ ] (ع اِ) نوعی از رفتار. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء).

هاکله

لغت‌نامه دهخدا

هاکله . [ ل َ / ل ِ ] (ص ) صورتی دیگر از کلمه ٔ هاکره و بهمان معنی است . رجوع به هاکره شود.

حوقله

فرهنگ فارسی عمید

گفتن «لا حول و لا قُوةَ الا بالله».

عوکلة

لغت‌نامه دهخدا

عوکلة.[ ع َ ک َ ل َ ] (ع اِ) پشت توده ٔ ریگ . (منتهی الارب ). عوکل . رجوع به عوکل شود. || ریگ توده ٔ بزرگ کم از عقنقل . (منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء). رمل عظیم و بزرگ . (از اقرب الموارد). عوکل . رجوع به عوکل .شود. ج ، عوکلات . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).

جست‌وجوی مشابه

نفس عاقله

لغت‌نامه دهخدا

نفس عاقله . [ ن َ س ِ ق ِ ل َ / ل ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مراد نفس ناطقه است . (فرهنگ علوم عقلی از مصنفات افضل الدین ج 1 ص 32) : گفتم که نفس ع

عاقله زن

دیکشنری فارسی به انگلیسی

matron

عاقله مرد

فرهنگ فارسی معین

( ~ مَ) [ ع - فا. ] (ص مر.) (عا.) کسی که دوران جوانی را گذرانده باشد.

ننه عاقله

گویش تهرانی

گیس سفید

عاقله مرد

گویش مازنی

مرد عاقل و پا به سن گذاشته

جست‌وجوی متن

عاقلات

لغت‌نامه دهخدا

عاقلات . [ ق ِ ] (ع ص ، اِ) ج ِ عاقلة. رجوع به عاقله شود.

عواقل

لغت‌نامه دهخدا

عواقل . [ ع َ ق ِ ] (ع ص ، اِ) ج ِ عاقل . (ناظم الاطباء). رجوع به عاقل شود. || ج ِ عاقلة. (از اقرب الموارد) (از ناظم الاطباء). رجوع به عاقلة شود.

ملکیه

لغت‌نامه دهخدا

ملکیه . [ م َ ل َ کی ی َ ] (ع ص نسبی ) قوه ٔ ملکیه ؛ قوه ٔ عاقله . قوه ٔ ناطقه . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). رجوع به قوه ٔ عاقله ذیل ترکیب های قوه شود.

داربة

لغت‌نامه دهخدا

داربة. [ رِ ب َ ] (ع ص ) زن عاقله ٔ هنرمند. (آنندراج ). || زن طبله نواز. (آنندراج ).

لبیبة

لغت‌نامه دهخدا

لبیبة. [ ل َ ب َ ] (ع ص ) تأنیث لبیب . زن عاقله . || (اِ) شاماکچه . (منتهی الارب ). نام جامه ای است .

جست‌وجوی هم‌آغاز

عاقله زن

دیکشنری فارسی به انگلیسی

matron

عاقله مرد

فرهنگ فارسی معین

( ~ مَ) [ ع - فا. ] (ص مر.) (عا.) کسی که دوران جوانی را گذرانده باشد.

عاقله مرد

گویش مازنی

مرد عاقل و پا به سن گذاشته

جست‌وجوی هم‌قافیه

نفس عاقله

لغت‌نامه دهخدا

ننه عاقله

گویش تهرانی

گیس سفید

بی بی عاقله

گویش تهرانی

فرد نیمه عقل در یک جمع عامی.

درپیوند

بیشتر بدانید

عاقله

'āqele

معنی

جست‌وجوی دقیق

فرهنگ فارسی عمید

فرهنگ فارسی معین

فرهنگ نام‌ها

جست‌وجوی هم‌آوا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

فرهنگ فارسی عمید

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی مشابه

لغت‌نامه دهخدا

دیکشنری فارسی به انگلیسی

فرهنگ فارسی معین

گویش تهرانی

گویش مازنی

جست‌وجوی متن

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی هم‌آغاز

دیکشنری فارسی به انگلیسی

فرهنگ فارسی معین

گویش مازنی

جست‌وجوی هم‌قافیه

لغت‌نامه دهخدا

گویش تهرانی

گویش تهرانی