چمندهلغتنامه دهخداچمنده . [ چ َ م َ دَ / دِ ] (نف ) خرامنده . (شرفنامه ٔ منیری ). خرامنده و از روی ناز رونده . (ناظم الاطباء). چمان . خرامان : هیچ چمنده و رمنده از آن شربتی تناول نکرد. (از ترجمه ٔ محاسن اصفهان ص <span class="hl" dir="lt
مندعیلغتنامه دهخدامندعی . [ م ُ دَ] (ع ص ) جواب دهنده . (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). رجوع به اندعاء شود.
مندهلغتنامه دهخدامنده . [ م َ دَ / دِ ] (اِ) سبو و کوزه ٔ دسته شکسته بود. (لغت فرس چ اقبال ص 475). کوزه و سبوی بی دسته و گردن شکسته را می گویند. (برهان ) (ناظم الاطباء). سبو و کوزه که دسته و گردن شکسته باشد. (آنندراج ) <span
مندیةلغتنامه دهخدامندیة. [ م ُ ی َ ] (ع ص ) کلمه ای که به استماع آن جبین خوی آرد. ج ، مندیات . (منتهی الارب ) (آنندراج ). کلمه ای که به شنیدن آن پیشانی خوی آورد و عرق کند. (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || رسواکننده ٔ قول باشد یا فعل . (منتهی الارب ) (از آنندراج ) (از ناظم الاطباء). شرم آور
چمندگیلغتنامه دهخداچمندگی . [ چ َ م َ دَ / دِ ] (حامص ) صفت و حالت شخص چمنده . خرامندگی . رفتار بناز و خرام . رجوع به چم ، چمنده و چمیدن شود.
کور گشتنلغتنامه دهخداکور گشتن . [ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) کور گردیدن . کور شدن . نابینا شدن : فرودآمدند از چمنده ستورشکسته دل و چشمها گشته کور. فردوسی .- کور گشتن بخت کسی ؛ نامساعد شدن بخت او. به خواب شدن بخت او.
ندهلغتنامه دهخدانده . [ -َن ْ دَ / دِ ] (پسوند) علامت اسم فاعل است که به آخر ریشه ٔ دوم فعل (امر مفرد حاضر) درآید و حرف قبل از خود را فتحه دهد و اسم فاعل سازد: آراینده . آرنده . آموزنده . آینده . افکننده . اندازنده . بارنده . بافنده . بالنده . برنده . پاینده
چمانفرهنگ فارسی عمید۱. = چمانیدن۲. (صفت) ویژگی کسی که با ناز و خرام راه برود؛ چمنده؛ خرامنده: ◻︎ سرو چمان من چرا میل چمن نمی‌کند / همدم گل نمی‌شود یاد سمن نمی‌کند (حافظ: ۳۹۰).۳. (قید) در حال خرامیدن؛ خرامان: ◻︎ همی‌خورد و اسپش چمان و چران / پلاشان فکنده به بازو کمان (فردوسی۲: ۸۳۶).۴. (اسم) چمن: ◻︎ گوی
تناول کردنلغتنامه دهخداتناول کردن . [ ت َ وُ ک َ دَ ] (مص مرکب ) خوردن و نوشیدن : هرکس از این قاذورات تناول کردی برجای بیفتادی و جان بدادی . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 326). جوانمرد را آتش معده بالا گر
