الف داغلغتنامه دهخداالف داغ . [ اَ ل ِ ] (اِ مرکب ) داغی که بصورت الف سوزند. (آنندراج ). نشانه ٔ داغ بر تن یا اثر تازیانه و چوب و مانند آن که بدرازاباشد : احمدشاه و افغانان به ماتم مقتولان الف داغها بر سینه کشیده . (مجمل التواریخ گلستانه ).حلقه های دیده ٔبینندگان زنجی
الف الف کردنلغتنامه دهخداالف الف کردن . [ اَ ل ِ اَ ل ِک َ دَ ] (مص مرکب ) خربزه و مانند آن را به اجزای کوچک بدرازا بریدن . ریزریز کردن . رجوع به اَلِف شود.
الف کشیدنلغتنامه دهخداالف کشیدن . [ اَ ل ِ ک َ / ک ِ دَ ] (مص مرکب ) الف بتن کشیدن . داغ بصورت الف بر بدن سوختن ، و بعضی گویند که در ایام ماتم استره ها بر سینه زنند که نشانهایش بشکل الفها پیدا میشوند، و بنا بگفته ٔ بهار عجم این رسم عاشقان و قلندران و ماتمیان است .
داغلغتنامه دهخداداغ . (ص ، اِ) نشان . (برهان ). علامت و نشان چیزی . سمة. (منتهی الارب ) (دهار). وسم . کدمة. دماع . (منتهی الارب ). نشان چیزی بر چیزی . چنانکه در حوض یا آب انبار گویند: داغ آب تا فلان حد پیداست ؛ یعنی نشان آب . و بعضی گفته اند داغی که می سوزانند معنی حقیقی و به معنی نشان مجازی
الفلغتنامه دهخداالف . [ اَ ل ِ ] (حرف هجاء)نام نخستین حرف از حروف تهجی به اصطلاح خاص «آ» و «اء» یعنی الف مقصوره و ممدوده را گویند و گاه همزه رانیز الف گویند در معنی اعم . این حرف را بصورت «لا» (لام الف ) ضبط کنند و آن همزه ٔ ساکنه است و در حساب جمل و حساب ترتیبی نماینده ٔ عدد یک باشد رجوع به
الفلغتنامه دهخداالف . [ اَ ] (ع مص ) هزار دادن . (مصادر زوزنی ). هزار بخشیدن . (از اقرب الموارد). || (عدد، ص ، اِ) هزار. (ترجمان علامه ٔ جرجانی تهذیب عادل ) (مهذب الاسماء). بمعنی هزار، عدد معروف . (غیاث اللغات ). از عقود اعداد، و مذکر است . (از اقرب الموارد). ج ، اُلوف . (مهذب الاسماء). ج ،
الفلغتنامه دهخداالف . [ اَ ل َ ] (ع اِ) مخفف آلاف که جمع اَلف است یعنی هزاران . (از ذیل اقرب الموارد).
الفلغتنامه دهخداالف . [ اَ ل َف ف ] (ع ص ) مرد گران سنگ بطی ءالکلام عاجزدرمانده در سخن و کار. (منتهی الارب ). دیرسخن . (تاج المصادر بیهقی ). || ستبرران . (تاج المصادربیهقی ). ستبرران و ستبرگردن . (مصادر زوزنی ). آنکه رانهایش پرگوشت باشد و این در مردان عیب بشمار آید. (از ذیل اقرب الموارد). ||
خالفلغتنامه دهخداخالف . [ ل ِ ] (ع ص ) گول . احمق . (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ) (اقرب الموارد) (المنجد). منه :رجل خالف . || بسیار خلاف . (ناظم الاطباء). || بی خیر. نانجیب . (آنندراج ) (ناظم الاطباء). منه : هو خالف اهل بیته . || سقا. آب برکشنده . || آنکه بنشیند پس از رفتن تو. (اقر
حالفلغتنامه دهخداحالف . [ ل ِ ] (اِخ ) (مبادله کردن ) مکانی باشد در مرز و بوم نفتالی (یوشع 19:33) و فاندافلد آنرا بیت لیف دانسته است لکن کلارک گمان میبرد که همان محلی است که به سرسفید مسمی و در جنوب صور واقع است . (قاموس مقدس
خوالفلغتنامه دهخداخوالف . [ خ َ ل ِ ] (ع اِ) زنان . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ). منه قوله تعالی : رضوا بان یکونوا مع الخوالف . (قرآن 87/9). || زمینهایی که نرویاند مگر پس تر از همه زمینها. (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان الع
دالفلغتنامه دهخدادالف . [ ل ِ ] (ع ص ) تیری که نزدیک نشانه رسد و از جایی که افتاده باشد دور شود. || گام نزدیک نهنده بسبب بار گران که برداشته باشد. ج ، دُلَّف . (منتهی الارب ). || آنکه از پیری بعصا رود. (مهذب الاسماء).