انفعلغتنامه دهخداانفع. [ اَ ف َ ] (ع ن تف ) نافعتر و بافایده تر. (ناظم الاطباء). نافعتر و سزاوارتر. (آنندراج ). نافعتر. پرسودتر. سودمندتر. اَعوَد. (یادداشت مؤلف ).
حنفیةلغتنامه دهخداحنفیة. [ ح َ ن َ فی ی َ ] (اِخ ) خوله دختر جعفر، مادر محمدبن حنفیه زوجه ٔ علی بن ابیطالب (ع ) و مادر محمدبن علی بن ابیطالب (ع ). (از ناظم الاطباء).
حنفیةلغتنامه دهخداحنفیة. [ ح َ ن َ فی ی َ ] (ع اِ) دین داری و درست اعتقادی . (ناظم الاطباء). || مذهب حق و عقیده ٔ صحیح . (ناظم الاطباء). || (ص ) ج ِ حنیفی . (اقرب الموارد). رجوع به حنیفی شود. || (اِخ ) اصحاب ابوحنیفة. حنفیة یا اصحاب الرأی . ایمان بمذهب آنان اقرار است بزبان و تصدیق بدل و کاستی
حنفیةلغتنامه دهخداحنفیة. [ ح َ ن َ فی ی َ ] (ع ص ) سیوف حنفیة؛ شمشیرهای منسوب به ابوبحرصخر احنف بن قیس . (منتهی الارب ). رجوع به حنفی شود.
حنیفیةلغتنامه دهخداحنیفیة. [ ح َ فی ی َ ] (ع اِ) مؤنث حنیفی . عقیده ٔ نیکو و مذهب حق . (ناظم الاطباء). و حنیفیه در اسلام میل بسوی اسلام و اقامت بر عقد آن است . (اقرب الموارد).- سیوف حنیفیة ؛ شمشیرهایی است منسوب به احنف بن قیس و او نخستین کسی است که دستور گرفتن آنها
انفعاللغتنامه دهخداانفعال . [ اِ ف ِ ] (ع مص ) شدن کار، یقال : فعلته فانفعل . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). کرده شدن . (تاج المصادر بیهقی ). || اثر پذیرفتن . || شرمنده شدن . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). || مقوله ٔ انفعال یا ان ینفعل یکی از مقولات عشر ارسطو و یکی از مقولات نه گانه ٔ عرضی است و آن
انفعالاتلغتنامه دهخداانفعالات . [ اِ ف ِ ] (ع مص ، اِ) ج ِ انفعال . || (اصطلاح فلسفه ٔ قدیم ) کیفیاتی که بوسیله ٔ یکی از حواس حاصل می شود اگر راسخ باشد مانند زردی طلا، انفعالیات و اگر غیر راسخ باشد مانند زردی روی آدم ترسان ، انفعالات نامیده می شود. (از کشاف اصطلاحات الفنون و فرهنگ علوم عقلی ). کی
انفعالیلغتنامه دهخداانفعالی . [ اِ ف ِ ] (ع ص نسبی ) منسوب به انفعال : کیفیات انفعالی . جنبش انفعالی . (فرهنگ فارسی معین ). مقابل فعلی . (یادداشت مؤلف ).
انفعالیاتلغتنامه دهخداانفعالیات . [ اِ ف ِ لی یا ] (ع ص ، اِ) ج ِ انفعالیه . || (اصطلاح فلسفه ٔ قدیم ) کیفیات محسوسه ای که راسخ باشد مانند زردی طلا. یاء در انفعالیه برای تأکید و مبالغه است . (از دستور العلماء ج 1 ص 205) <span cla
اعودلغتنامه دهخدااعود. [ اَع ْ وَ ] (ع ن تف ) سودمندتر، یقال : هذا اعود علیک ؛ ای انفع. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). سودمندتر. (آنندراج ). || بازگردنده تر. (یادداشت بخط مؤلف ).
بهترآمدلغتنامه دهخدابهترآمد. [ ب ِ ت َ م َ ] (ن مف مرکب ) بهترآینده . نافعتر. انفع. سودمندتر. به آمد. (فرهنگ فارسی معین ). || (اِ مرکب ) صلاح و مصلحت . عاقبت : و این مردمان نتوانستند دانست که حال میان ما دو چون خواهد شد. بهترآمد خویش را می نگریستند. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص
انجیلغتنامه دهخداانجی . [ اَ جا ] (ع ن تف ) از نجاة. رهاننده تر : فلم یجدوا حیلة انجی و لا شیئاً انفع من استعمال سنن النوامیس . (رسائل اخوان الصفا).ذباب حسام منه انجی ضریبةو اعصی لمولاء وذامنه اطوع .متنبی [ در وصف قلم ].
انجعلغتنامه دهخداانجع. [ اَ ج َ ] (ع ن تف ) بانفعتر و نیکوتر. (ناظم الاطباء). انفع. مؤثرتر. (یادداشت مؤلف ): کان ذلک انجع دواء فیه لایعدله شی ٔ. (ابن البیطار). و اذا شرب [ الغاریقون ] ... نفع من الاستسقاء... او اخذ مصفی فهو انجع. (ابن بیطار).
انفعاللغتنامه دهخداانفعال . [ اِ ف ِ ] (ع مص ) شدن کار، یقال : فعلته فانفعل . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). کرده شدن . (تاج المصادر بیهقی ). || اثر پذیرفتن . || شرمنده شدن . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). || مقوله ٔ انفعال یا ان ینفعل یکی از مقولات عشر ارسطو و یکی از مقولات نه گانه ٔ عرضی است و آن
انفعالاتلغتنامه دهخداانفعالات . [ اِ ف ِ ] (ع مص ، اِ) ج ِ انفعال . || (اصطلاح فلسفه ٔ قدیم ) کیفیاتی که بوسیله ٔ یکی از حواس حاصل می شود اگر راسخ باشد مانند زردی طلا، انفعالیات و اگر غیر راسخ باشد مانند زردی روی آدم ترسان ، انفعالات نامیده می شود. (از کشاف اصطلاحات الفنون و فرهنگ علوم عقلی ). کی
انفعالیلغتنامه دهخداانفعالی . [ اِ ف ِ ] (ع ص نسبی ) منسوب به انفعال : کیفیات انفعالی . جنبش انفعالی . (فرهنگ فارسی معین ). مقابل فعلی . (یادداشت مؤلف ).
انفعالیاتلغتنامه دهخداانفعالیات . [ اِ ف ِ لی یا ] (ع ص ، اِ) ج ِ انفعالیه . || (اصطلاح فلسفه ٔ قدیم ) کیفیات محسوسه ای که راسخ باشد مانند زردی طلا. یاء در انفعالیه برای تأکید و مبالغه است . (از دستور العلماء ج 1 ص 205) <span cla
