بجانلغتنامه دهخدابجان . [ ب َج ْ جا ] (اِخ ) محلی بین فارس و اصفهان و تلفظ جیم در زبان فارسیان بین جیم وشین بوده است . (از معجم البلدان ). موضعی است میان فارس و اصفهان و عجم بشان میگویند. (مرآت البلدان ).
بجانلغتنامه دهخدابجان . [ ب ِ ] (ق مرکب ) از جان . از ته دل . از صمیم دل . از دل و جان .- بجان زدن ؛ تا پای جان زدن . سخت دفاع کردن و کوشیدن .- بجان سوختن ؛ از ته دل سوختن . سخت سوختن : مگر باور نمیداری ز حق
بیجانلغتنامه دهخدابیجان . (ص مرکب ) بی روان . بی حیات . (ناظم الاطباء) : چرخ را انجم میان دستهای چابکندکز لطافت خاک بی جان را همی با جان کنند. ناصرخسرو.روزی بر سلیمان علیه السلام اسب عرض کردند وی گفت شکر خدای تعالی را که دو باد را ف
بیجگانلغتنامه دهخدابیجگان . (اِخ ) دهی از دهستان جاسب است که در بخش دلیجان شهرستان محلات واقع است و 1195 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 2).
بیزانلغتنامه دهخدابیزان . (ع اِ) ج ِ باز، بمعنی مرغ شکاری . (از منتهی الارب ) (از یادداشت مؤلف ). رجوع به باز شود.
بیزانلغتنامه دهخدابیزان . (نف ، ق ) صفت بیان حالت ازبیختن . در حال بیختن . (یادداشت مؤلف ) : ز رنگ روی مل بر خاک ریزان ز تاب موی گل بر باد بیزان .؟ (از تاج المآثر).
بزانفرهنگ فارسی عمیدوزان؛ وزنده؛ در حال وزیدن: ◻︎ نه ابر بهارم که چندان بگریم / نه باد بزانم که چندان بپویم (مسعودسعد: لغتنامه: بزان).
بجانهلغتنامه دهخدابجانه . [ ب َج ْ جا ن َ ] (اِخ ) شهری است به اندلس . (آنندراج ). شهرکی است بر کرانه ٔ خلیج دریای روم ، جایی بانعمت از اندلس . (از حدود العالم ). در 33 هزارگزی غرناطه واقعاست . (از قاموس الاعلام ). شهری به اندلس از ناحیه ٔ بیره ، پس از خرابی ش
بجانیلغتنامه دهخدابجانی . [ ب َج ْ جا ] (اِخ ) ابوالفضل مسعودبن علی از رواة بود. (از معجم البلدان ).
بجانیلغتنامه دهخدابجانی . [ ب َج ْ جا ] (اِخ )ابوالحسن علی بن معاذ مردی فصیح و شاعر و نسابه و ازرواة بود (حوالی 307 هَ . ق .) (از معجم البلدان ).
بجانیلغتنامه دهخدابجانی . [ ب َج ْ جا ] (ص نسبی ) منسوب به بجانه از شهرهای اندلس . (از معجم البلدان ).
ذوتسلملغتنامه دهخداذوتسلم . [ ت َ ل َ ] (ع اِ مرکب ) ذوتسلمان . ذوتسلمون : لا افعل ذلک بذی تسلم ، یا بذی تسلمان یا بذی تسلمون ؛ نکنم این کار را بجان تو، بجان شما دو تن و بجان شما جماعت . || اذهب بذی تسلم ، برو بسلامت .
جان بردلغتنامه دهخداجان برد. [ جام ْ ب ُ ] (حامص مرکب ) سلامت و محفوظ ماندن . (آنندراج ). خلاص و رهائی انفرادی : بجان برد خود هر کسی گشته شادکس از کشته ٔکس نیاورده یاد. نظامی .رجوع بجان بردن شود.
جان من و جان شمالغتنامه دهخداجان من و جان شما. [ ن ِ م َ ن ُ ن ِ ش ُ ] (ترکیب عطفی ، صوت مرکب ) در تداول عامه یعنی سوگند بجان من و بجان شما. (شرفنامه ٔ منیری ). شما را سوگند بجان من و مرا سوگند بجان شما. (غیاث اللغات ) : دل خرابی میکند دلدار را آگه کنیدزینهار ای دوستان جان
جان آوردنلغتنامه دهخداجان آوردن . [ وَ دَ ] (مص مرکب ) جان هدیه کردن . جان تقدیم کردن : پیش یار آنها که جان آرند بیشک جان برندصدق پیش آور که اینجا هرچه آرند آن برند. کاتبی نیشابوری (از ارمغان آصفی ). || بتنگ آوردن . عذاب و سختی دادن <sp
جانکاهیلغتنامه دهخداجانکاهی . (حامص مرکب ) عمل جانکاه . آنچه حاصل شود از جان کاستن : آورد وقت آرزوخواهی آرزوخواه را بجان کاهی .نظامی .
بجان آمدنلغتنامه دهخدابجان آمدن . [ ب ِ م َ دَ ] (مص مرکب ) زله شدن . سته شدن . مانده شدن . (ناظم الاطباء). به تنگ آمدن . به ستوه آمدن : قومی که از دست تطاول این بجان آمده بودند و پریشان شده . (گلستان سعدی ).ای پادشه خوبان داد از غم تنهائی دل بی تو بجان آمد وقت است
بجان آمدهلغتنامه دهخدابجان آمده . [ ب ِ م َ دَ / دِ ] (ن مف مرکب ) ناخوش . بی دماغ . (آنندراج ) (غیاث اللغات ) : چه پرسی ز جان بجان آمده گلی در سموم خزان آمده . ؟ (از آنندراج ).|| ستوه شده . زله شده . ع
بجان آوردنلغتنامه دهخدابجان آوردن . [ ب ِ وَ دَ ] (مص مرکب ) به تنگ آوردن . (برهان قاطع) (انجمن آرای ناصری ). عاجز کردن . بستوه آوردن . زله کردن . || کنایه از کشتن . به قتل آوردن . (برهان قاطع) (انجمن آرای ناصری ) : گر صفی از خصم بجان آوری مرد نیی گر بزبان آوری .
بجان رسانیدنلغتنامه دهخدابجان رسانیدن . [ ب ِ رَ / رِ دَ ] (مص مرکب ) واصل ساختن به جان . || به تنگ آوردن . عاجز کردن . زله کردن . بستوه آوردن : برسانید به خاک قدم یار مراکه رسانید به جان این دل بیمار مرا.صائب .</
نبجانلغتنامه دهخدانبجان . [ ن َ ب َ ] (ع اِ) وعده ٔ بد. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). وعید. (اقرب الموارد) (معجم متن اللغة) (المنجد). ج ، نِباج .
آتش بجانلغتنامه دهخداآتش بجان . [ ت َ ب ِ ] (اِ مرکب ) غم و سوزش و شوق محبت . (برهان ). و آتش بجان گرفته ، نفرینی است .
فابجانلغتنامه دهخدافابجان . [ ب ِ ] (اِخ ) یاقوت از گفته ٔ ابوسعد آرد: قریه ای از قرای اصفهان است ، و دانسته نشد که همان فابزان است یا قریه ای دیگر. (معجم البلدان ). رجوع به فابزان شود.
انبجانلغتنامه دهخداانبجان . [ اَم ْ ب َ ] (ع ص ) خمیر خاسته . (آنندراج ). عجین انبجان و انبخان با خاءمعجمه خمیر خاسته و لا نظیر لها سوی یوم ارونان . (از منتهی الارب ). خمیر خاسته و برآمده . (ناظم الاطباء). و رجوع به انبجانی شود.