جزیهفرهنگ فارسی عمیدمالیات سرانه که در قدیم دولتهای اسلامی از مردم غیر مسلمان که اهل کتاب بودند و در ممالک اسلامی زندگی میکردند (= اهل ذمه) میگرفتند؛ گزیت.
جیزةلغتنامه دهخداجیزة. [ زَ ] (اِخ ) دهی است بمصر. (منتهی الارب ). شهرکوچکی است در مغرب قسطاط. قصبه ایست بدان سوی نیل و اهرام بقرب آن است و از اینرو به اهرام جیزه نامیده میشوند. رجوع به معجم البلدان و انساب سمعانی شود.
جیزةلغتنامه دهخداجیزة. [ زَ ] (ع اِ) ناحیه . || کرانه ٔ وادی . (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). || یک شربت از آب . (اقرب الموارد). || زاد یک شبانه روز که بمسافران دهند. (منتهی الارب ). ج ، جیز، جیَز. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). جیره .
زجحلغتنامه دهخدازجح . [ زَ ] (ع مص ) خراشیدن . (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (از صراح ). از باب منع یعنی خراشید او را. (از ترجمه ٔ قاموس ). بمعنی سحج است . (از قاموس ). لغتی است در سحج . (از جمهره ٔ ابن درید ج 2 ص 55)
زجهلغتنامه دهخدازجه . [ زَ ج َ / ج ِ ] (ص ، اِ) زن نوزا که آنرا زاج نیز گویند. (از شرفنامه ٔمنیری ). زنی را گویند که زاییده باشد و او را تا چهل روز زجه میتوان گفت . و با جیم فارسی هم هست . (برهان قاطع) (از ناظم الاطباء). رجوع به زاج و زچه شود.
جزیه خانهلغتنامه دهخداجزیه خانه . [ ج ِزْ ی َ / ی ِ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) جائی که در آن باج و خراج جمع شود. || گمرک خانه . (ناظم الاطباء).
جزیه خانهلغتنامه دهخداجزیه خانه . [ ج ِزْ ی َ / ی ِ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) جائی که در آن باج و خراج جمع شود. || گمرک خانه . (ناظم الاطباء).
خرجزیهلغتنامه دهخداخرجزیه . [ خ َ ج َ زی ی َ ] (اِخ ) نام قبیله ای است از قبائل ترک . (از نخبةالدهر ص 263).
دارالتجزیهلغتنامه دهخدادارالتجزیه . [رُت ْ ت َ ی َ ] (ع اِ مرکب ) آزمایشگاه . جایی که خون ، ادرار، و هر ماده ٔ شیمیائی دیگر را در آن بیازمایند و آنچه در آن باشد از عناصر و میکربها باز نمایند.
قابل تجزیهلغتنامه دهخداقابل تجزیه . [ ب ِ ل ِ ت َ ی َ ] (ص مرکب ) تجزیه پذیر، آنچه بتوان اجزاء آن را تفکیک کرد.
تجزیهلغتنامه دهخداتجزیه . [ ت َ ی َ ] (ع مص ) پاره پاره کردن و تقسیم کردن چیزی را. (غیاث اللغات ) (آنندراج ). جزء جزء کردن چیزی را. (ناظم الاطباء). جزء جزء و پاره پاره کردن .(فرهنگ نظام ). تجزئه ؛ بخش بخش کردن . حدیث : لاتعضیة فی المیراث الا فیما حَمل َ القسم ؛ ای لاتجزیة فی شی ٔ کالحبة من الج