جمستلغتنامه دهخداجمست . [ ج َ م َ ] (ع اِ) گمست . جمشت . جوهری است فرومایه و کم قیمت و رنگش کبود مایل بسرخ ، زرد، سرخ و سفید باشد. (فرهنگ فارسی معین ). جوهری باشد فرومایه و کم قیمت و رنگش بکبودی مایل است و بعضی گویند کبودی است بسرخی مایل و معدن آن بمدینه ٔ طیبه نزدیک است و گویند از ظرفی که از
جمستفرهنگ فارسی عمیدنوعی کوارتز پست به رنگ ارغوانی، زرد، سرخ، آبی آسمانی، سفید، و بهویژه بنفش؛ لعل کبود؛ امتیست.
جمستفرهنگ فارسی معین(جَ مَ) (اِ.) جوهری است فرومایه و کم قیمت و رنگش کبود مایل به سرخ و زرد و سفید باشد. گمست و جمشت نیز گویند.
جمشتلغتنامه دهخداجمشت . [ ج َ م َ ] (ع اِ) در وزن و معنی جمست است . (ذیل اقرب الموارد از ابن بیطار) (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به جمست شود.
جمشیدلغتنامه دهخداجمشید. [ ج َ ] (اِخ ) نام پادشاهی است معروف که او را عربان منوشلخ گویند. وی در اول جم نام داشت یعنی سلطان و پادشاه بزرگ و سبب جمشید گفتن آن شد که او سیر عالم میکرد، چون به آذربایجان رسید روزی بود که آفتاب بنقطه ٔ اول حمل آمده بود، فرمود که تخت مرصعی را در جای بلندی گذاشتند و
جمشیدفرهنگ نامها(تلفظ: jamšid) به معنای جم درخشان یا جم شاه ؛ (در اعلام) نام یکی از پادشاهان پیشدادی و پسر تهمورث. [در ' ودا 'yama (جم) پسر خورشید و نخستین بشری است که مرگ بر او چیره شده ، بر دوزخ حکومت میکند].
خاتم جمشیدلغتنامه دهخداخاتم جمشید. [ ت َم ِ ج َ ] (اِخ ) خاتم جم . انگشتر سلیمان : آخر ای خاتم جمشید همایون آثارگر فتد عکس تو بر نقش نگینم چه شود. حافظ.رجوع به خاتم جم شود.
جمشید ماهیلغتنامه دهخداجمشید ماهی . [ ج َ ] (اِ مرکب ) جمشید ماهی گیر. کنایه از بودن آفتاب است در برج حوت . || (اِخ ) کنایه از سلیمان علیه السلام هم هست . || یونس را نیز گویند. (برهان ).
جمشتلغتنامه دهخداجمشت . [ ج َ م َ ] (ع اِ) در وزن و معنی جمست است . (ذیل اقرب الموارد از ابن بیطار) (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به جمست شود.
معشوقالغتنامه دهخدامعشوقا. [ م َ ] (اِ) جمست . (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ) (از فهرست مخزن الادویه ). از احجار نام جمست . (الفاظ الادویه ). || ماهودانه . (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ) (از فهرست مخزن الادویه ). از نبات ماهودانه . (الفاظ الادویه ).
کمستلغتنامه دهخداکمست . [ ک َ م َ ] (اِ) نوعی از جواهر زبون کم قیمت و ارزان باشد. (برهان ). نوعی از جواهرزبون کم بها که رنگش به سرخی مایل است و معرب آن جمست باشد. (آنندراج ). یک نوع گوهری زبون و کم قیمت و ارزان . (ناظم الاطباء). صحیح آن گمست = جمست . (حاشیه ٔبرهان چ معین ). و رجوع به گمست و ج
یاکندفرهنگ فارسی عمید= یاقوت: ◻︎ کجا تو باشی گردند بیخطر خوبان / جمست را چه خطر هر کجا بُوَد یاکند (شاکر بخاری: شاعران بیدیوان: ۴۶).
گمستلغتنامه دهخداگمست . [ گ َ م َ ] (اِ) جوهری است فرومایه و ارزان و رنگ آن کبود به سرخی مایل میباشد و معدن آن به مدینه طیبه نزدیک است . گویند در پیاله و ظروف گمست هرچند شراب خورند مستی نیاورد و اگر قدری از آن در قدح شراب اندازند همین خاصیت دهد و اگر در زیر بالین گذارند و بخوابند خوابهای خوش