خطللغتنامه دهخداخطل . [ خ َ طِ ] (ع ص ) گول . || زود نیزه زننده . || تیر که نشانه را خطا کند. (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از اقرب الموارد). || درشت و سخت از جامه و بدن . || (اِ) رسن صیاد. || پهلوی خیمه و جامه که درازا بزمین کشان بود. (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از
خطللغتنامه دهخداخطل . [ خ َ طَ ] (ع اِ) سخن بسیار سست و تباه . || پیچ و تاب . || خرام . || سستی . || سبکی . || شتابکاری . || درازی . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از اقرب الموارد). || اضطراب اسب و نیزه . || جنبش اسب و نیزه . || فحش زن . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از
خطللغتنامه دهخداخطل . [ خ َ طَ ] (ع مص ) خطا کردن در گفتار و رای خود. || بدنام بودن شخص بزنا. || سست و سبک گردیدن . || سخن تباه گفتن . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از اقرب الموارد).
ختللغتنامه دهخداختل . [ خ ِ ] (ع اِ) پوشش . (از ناظم الاطباء) (منتهی الارب ) (اقرب الموارد) (متن اللغة) (معجم الوسیط). || محلی که بدان جا پنهان میشوند. (از متن اللغة) (معجم الوسیط). || خانه . (ناظم الاطباء). || سوراخ خرگوش .
ختللغتنامه دهخداختل . [ خ ُت ْ ت َ ] (اِخ ) بشاری آنرا کورتی وسیع و پرشهر می آورد. از جغرافیادانان عرب بعضی آنرا منسوب به بلخ میداند ولی این رأی خطاست زیرا ختل در عقب جیحون قرار دارد و واجب است که از مضافات هیطل که در ماوراءالنهر است دانسته شود. این ناحیه از صفانیان بزرگتر و پهناورتر و پرخی
ختللغتنامه دهخداختل . [ خ َ ] (ع مص ) فریفتن . (از شرفنامه ٔ منیری ) (ناظم الاطباء) (متن اللغة) (معجم الوسیط) (اقرب الموارد) (تاج العروس ): و صنف تعلموه للاستطالة والختل (از حدیث حسن در صفت طلاب بنقل معجم الوسیط). || آرام آرام از پشت شکارراه یافتن بجهت صید تا آن حیوان متوجه تعقیب خود نشود. (
ختللغتنامه دهخداختل . [ خ َ ] (اِخ ) نام ولایتی است از بدخشان که اسب خوب از آنجا آورند و اسب ختلی منسوب به آن ولایت است . (از برهان قاطع).
ختللغتنامه دهخداختل . [ خ َ ] (ع اِمص ) فریفتگی . گول زدگی . || (اِ) اسپغول . اسفرزده . نباتی است که برای دفع پاره ای از امراض نکوست . (از ناظم الاطباء).
خطلاءلغتنامه دهخداخطلاء. [ خ َ] (ع ص ) مؤنث اخطل . (منتهی الارب ) (از لسان العرب ). ج ، خُطُل . || گوسفند پهن گوش . || گوش سست . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از اقرب الموارد). || زن درشت اندام درازپستان . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ). ج ، خُطُل .
خطلبةلغتنامه دهخداخطلبة. [ خ َ ل َ ب َ ] (ع اِمص ) بسیاری سخن و اختلاط آن . (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ).
ابن خطللغتنامه دهخداابن خطل . [ اِ ن ُ خ َ طَ ] (اِخ ) نام کافری که بیوم الفتح به اَستار کعبه آویخت تا او را از کشتن امان باشد و رسول صلوات اﷲعلیه امر بقتل او فرمود.
اخطللغتنامه دهخدااخطل . [ اَ طَ ] (ع ص ) نعت است از خَطَل . سخن تباه گوینده . مرد بسیارگو. || سست و سبک شنونده . || آنکه گوش او سست شده و آویخته باشداز گرما. سست گوش . (تاج المصادر بیهقی ). آویخته گوش . (زوزنی ). گاوگوش . درازگوش . ج ، خُطل . (مهذب الاسماء).
خاطللغتنامه دهخداخاطل . [ طِ ] (ع ص ) باطل . (اقرب الموارد) (تاج العروس ). کلام بی ربط. بیهوده . فاسد و بی معنی . رجوع به خطل شود.
ارنبةلغتنامه دهخداارنبة. [ اَ ن َ ب َ ] (اِخ )یا قُرَیْبَة. نام قَینة ابن خطل ادرمی ّ. (امتاع الاسماع ج 1 ص 378 و 394).
شتابکاریلغتنامه دهخداشتابکاری . [ ش ِ ] (حامص مرکب ) عمل شتابکار. حالت و کیفیت شتابکار. تعجیل . عدم تأنی . شتاب . (ناظم الاطباء). خَطَل ؛ شتابکاری . (منتهی الارب ).
بات کیلکایلغتنامه دهخدابات کیلکای . (اِخ ) نام یکی از اجداد مادری قتلق . صاحب حبیب السیر آرد: ... پدر قتلق سلطان بیگم امیرزاده علی بن امیرزاده اسکندر بود از قوم ایلچکدای که بشش واسطه بچنگیزخان میرسد و مادر قتلق سلطان بیگم بی بی فاطمه بود بنت امیر کیخسروبن خطل بن سودرون بن بات کیلکای بن تومنه خان ..
خطلاءلغتنامه دهخداخطلاء. [ خ َ] (ع ص ) مؤنث اخطل . (منتهی الارب ) (از لسان العرب ). ج ، خُطُل . || گوسفند پهن گوش . || گوش سست . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ) (از اقرب الموارد). || زن درشت اندام درازپستان . (منتهی الارب ) (از تاج العروس ). ج ، خُطُل .
خطلبةلغتنامه دهخداخطلبة. [ خ َ ل َ ب َ ] (ع اِمص ) بسیاری سخن و اختلاط آن . (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ).
مخطللغتنامه دهخدامخطل . [ م ُ طِ ] (ع ص ) فحش گوینده . (آنندراج ) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). بی ادب در تکلم . (ناظم الاطباء). و رجوع به اخطال شود.