ذمیملغتنامه دهخداذمیم . [ ذَ ] (ع اِ) دمیدگی پوست که بر روی از گرما یا گر پیدا آید. || نم یا شبنم که بر درخت افتد و از خاک که بر وی نشیند پاره ای گل گردد. || سپیدی که بر بینی بزغاله باشد. || چیزی چون بیضه ٔ مور که از مسام ّ نرمه ٔ بینی (از طرف وحشی ) بیرون آید. || آب ناخوش و مکروه . || گمیز.
ذمیملغتنامه دهخداذمیم . [ ذَ ] (ع ص ) رجل ٌ ذمیم ؛ مردی نکوهیده . || هرچیز نکوهیده . ناستوده . مذموم . زشت . ناخوش : طاعن و بدگوی اندر سخنش بی سخنندورچه باشد سخن طاعن و بدگوی ذمیم . فرخی .بی از آن کآمد ازو هیچ خطا از کم و بیش س
ذمیملغتنامه دهخداذمیم . [ ذَ ] (ع مص ) صاحب تاج المصادر گوید: آب دویدن از بینی . زنین . (در جای دیگر ندیده ام ).
دمملغتنامه دهخدادمم . [ دِ م َ ] (ع اِ) چیزی که بدان دیگ شکسته بسته شود. (از منتهی الارب ) (آنندراج ) (از ناظم الاطباء). چیزهایی از قبیل خون یا سرشیر که بسبب آنها خلل و فرج دیگ سنگی بسته شود. (از اقرب الموارد). || خون . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || ج ِ دمة. به معنی پشکلهای شت
دمملغتنامه دهخدادمم . [ دُ م َ ] (ع اِ) ج ِ دُمَّة. (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). رجوع به دُمّة شود.
دمیملغتنامه دهخدادمیم . [ دَ ] (ع ص ) حقیر. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد) (آنندراج ). || زشت رو. ج ، دمام . (از منتهی الارب ) (از ناظم الاطباء) (ازغیاث ) (از آنندراج ) (از اقرب الموارد) : چون وزیر و میر و مستوفی تو باشی کی بودمدحت آرای وزیر و میر
ذمیمةلغتنامه دهخداذمیمة. [ ذَ م َ ] (ع ص ) ذمیمت . تأنیث ذمیم . مذمومة. نکوهیده . ناستوده . زشت . و فی الحدیث : الشوم و الطیرة ذروها ذمیمة؛ ای مذمومة. || بئر ذمیمة؛ چاه کم آب . چاه پرآب . چاه بسیارآب . (از اضداد است ). || (اِمص ) بر جای ماندگی . زمامت . ج ، ذمیمات ، ذمایم .
بی از آنلغتنامه دهخدابی از آن . [ اَ ] (حرف اضافه ٔ مرکب ) بدون . بی آنکه : بی از آن کاید ازو هیچ خطا از کم و بیش سیزده سال کشید او ستم دهر ذمیم .ابوحنیفه ٔ اسکافی (سبک شناسی ج 1 ص 391).رجو
مفاضحلغتنامه دهخدامفاضح .[ م َ ض ِ ] (ع اِ) ج ِ مَفضَحة. (ناظم الاطباء). بدنامیها. رسواییها. ننگها. فضیحتها. زشتیها : اگر این موش کریه منظر تباه مخبر ذمیم دخلت دمیم طلعت همه روز مقابح سیرت و مفاضح سریرت تو در پیش همسایگان حکایت می کند... (مرزبان نامه ). و رجوع به مفضحة
بی سخنلغتنامه دهخدابی سخن . [ س ُ خ َ ] (ص مرکب ، ق مرکب ) (از: بی + سخن ) گنگ . || خاموش . ساکت . (ناظم الاطباء). || غیرناطق : این رستنی است ناروان هر سوو آن بی سخن است وین سوم گویا. ناصرخسرو. || کلمه ٔ تأکید. حتماً. یقیناً. (ازلغت
ذمیمةلغتنامه دهخداذمیمة. [ ذَ م َ ] (ع ص ) ذمیمت . تأنیث ذمیم . مذمومة. نکوهیده . ناستوده . زشت . و فی الحدیث : الشوم و الطیرة ذروها ذمیمة؛ ای مذمومة. || بئر ذمیمة؛ چاه کم آب . چاه پرآب . چاه بسیارآب . (از اضداد است ). || (اِمص ) بر جای ماندگی . زمامت . ج ، ذمیمات ، ذمایم .
تذمیملغتنامه دهخداتذمیم . [ ت َ ] (ع مص ) مبالغه ٔ ذم . (تاج المصادر بیهقی ) (زوزنی ) (آنندراج ) (اقرب الموارد) (المنجد). || ذم . ضد مدح . (اقرب الموارد).
