زبانه زنلغتنامه دهخدازبانه زن . [ زَ ن َ / ن ِ زَ ] (نف مرکب ) شعله کش . مشتعل . زبانه کش : و آتش خشم بهرامشاه و مؤیدالدین بر قاعده زبانه زن . (بدایع الازمان ).
زبانیهلغتنامه دهخدازبانیه . [ زَ ی َ ] (ع ص ، اِ) ج ِ زبنیة و زبنی ، کسانی که مردم را میرانند. (از لسان العرب ). ج ِ زبنیة. (ناظم الاطباء). ج ِ زبانیة و زبان و زابن و زبنی است . (فرهنگ نظام ). ج ِ زبنیة. (ترجمان علامه ٔ جرجانی ص 54). || مردم سخت . (آنندراج ). م
زبونةلغتنامه دهخدازبونة. [ زَب ْ بو ن َ ] (ع ص ) مردی که سخت مانع و محافظ پشت سر خویش باشد. (از لسان العرب ) (از تاج العروس ). زبونة از مردان آن کس است که سخت و مانع ماوراء خود باشد. (متن اللغة). || زبونة از مردان آن است که در او کبر باشد. (متن اللغة). || (اِمص ) بغی و سرکشی و خودسری . (ناظم ا
زبونةلغتنامه دهخدازبونة. [ زَ ن َ ] (ع ص ) زنی که فاسق دارد و مردی را رفیق نامشروع گیرد، و آن مرد را زبون گویند و عامه فعل آنرا بکار برند و گویند: «زوبنته »؛ یعنی آن مرد را زبون (فاسق ) خود کرد، و نیز گویند: «زوبنه »؛ یعنی آن زن را رفیقه ٔخود قرار داد یا رفیق آن زن شد. و بدین معنی است زابن . (
زبونةلغتنامه دهخدازبونة. [ زَب ْ / زُب ْ بو ن َ ] (ع اِ) گردن و عنق را میگویند. (شرح قاموس ). گردن . (اقرب الموارد) (آنندراج ). گردن و عنق . (ناظم الاطباء). گردن . و گویند: خذ بقردنه و بزبونته ؛ یعنی بگیر گردنش را. (از لسان العرب ). هر دو ضبط این کلمه از ابن ا
زبانه زنانلغتنامه دهخدازبانه زنان . [ زَ ن َ / ن ِ زَ ] (نف مرکب ، ق مرکب ) زبانه زننده . زبانه کش . زبانه زن . مشتعل : به آب ماند شمشیر او گر آب سرشته باشدبا آتش زبانه زنان . فرخی .چه گوید و چه گمانی بر
زبانۀ زنشیbeating reedواژه‌های مصوب فرهنگستاننوعی زبانه که براثر ارتعاش و برخورد سر آزاد آن با مانع صدا تولید میشود
زبانهای زندۀ دنیافرهنگ فارسی طیفیمقوله: رسانۀ ارتباط . وسیلۀ انتقال اندیشه انهای زندۀ دنیا فارسی، دری، تاجیک، افغانی چینی، انگلیسی، اسپانیولی، روسی، عربی، هندی، فرانسه ژاپنی، آلمانی، کره‌ای، ایتالیایی، پرتغالی، هلندی اردو، پَشتو، تامیل، سیریلیک، سواحلی اسپرانتو، عبری عربیت، عبرانی زبانهای محلی ایرانی: کردی، آذری، ترکی، ترکمن، لُری،
زبانه کشلغتنامه دهخدازبانه کش . [ زَ ن َ / ن ِ ک َ ] (نف مرکب ) زبانه کشنده . شعله کش . ملتهب . مشتعل . زبانه زن . رجوع به زبانه زن شود.
ذکوةلغتنامه دهخداذکوة. [ ذَک ْوَ ] (ع اِ) فروزینه که بدان آتش برافروزند. گیره . || سوخت . || خدرک زبانه زن . || تیزکننده . || مذبوح . گلوبریده .
متلظیلغتنامه دهخدامتلظی . [ م ُ ت َ ل َظْ ظی ] (ع ص ) آتش زبانه زن . (آنندراج ) (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). و رجوع به تلظی شود.
ملتهفلغتنامه دهخداملتهف . [ م ُ ت َ هَِ ] (ع ص ) آتش زبانه زن . (آنندراج ) (از منتهی الارب ). آتش زبانه زننده . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).
زبانهلغتنامه دهخدازبانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) رشتها را می گویند که در شاهین ترازو بسته باشد و طرف زبانه آنجا که رشتها با هم آمده باشد برکنار شاهین . (ترجمه ٔ صور الکواکب نسخه ٔ متعلق به کتابخانه ٔ مجلس در ذیل بیان کواکب میزان ).
زبانهلغتنامه دهخدازبانه . [ زَ ن َ /ن ِ ] (ع اِ) زبانیة. دوزخبان : و خداوند در زیر ثری دوزخ را بیافرید و دوزخ ... نوزده زبانه بیافرید و در امر فرمان مالک کرد. (قصص الانبیاء ص 5).
زبانهفرهنگ فارسی عمید۱. بیرون‌آمدگی زبان مانند هرچیزی: زبانهٴ ترازو (میلۀ میان شاهین ترازو)، زبانهٴ قفل، زبانهٴ ساعت.۲. پره.۳. شعله: زبانهٴ آتش (شعلۀ آتش)، زبانهٴ شمع (شعلۀ شمع).⟨ زبانه زدن: (مصدر لازم) شعله کشیدن آتش.⟨ زبانه کشیدن: (مصدر لازم) = ⟨ زبانه زدن
زبانهلغتنامه دهخدازبانه . [ زَ / زُ ن َ / ن ِ ] (اِ) چیزی که مشابهت بزبان داشته باشد... چون زبانه ٔ آتش و زبانه ٔ تیغ. (آنندراج ). زبانه ٔ هر چیزی مانند آتش و امثال آن . (انجمن آرا). هر چیز شبیه به زبان مثل میل کوچک میان قفل و
دوزبانهلغتنامه دهخدادوزبانه . [ دُ زَ ن َ / ن ِ ] (ص نسبی ) دارای دوزبان . ذواللسانین . (یادداشت مؤلف ). رجوع به دوزبان شود.
کم و زبانهلغتنامه دهخداکم و زبانه . [ ک ُ م ُ زَ ن َ / ن ِ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) از: کم ، مخفف و به معنی کام + زبانه ؛ نر و لاس . (از اصطلاحات نجاری ) (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). کام و زبانه . و رجوع به لاس و نر (معنی سوم ) و نر و لاس شود.
کام و زبانهلغتنامه دهخداکام و زبانه . [ م ُ زَ ن َ / ن ِ ] (ترکیب عطفی ، اِ مرکب ) نر و لاس . بند و گشا. (یادداشت مؤلف ). در اصطلاح نجاران فرورفتگی در چوب که با اسکنه پیدا آید و برآمدگی که در چوب دیگر پیدا آید و با قرار دادن زبانه درون کام آن دو چوب بهم اتصال یابد.
زبانهلغتنامه دهخدازبانه . [ زَ ن َ / ن ِ ] (اِ) رشتها را می گویند که در شاهین ترازو بسته باشد و طرف زبانه آنجا که رشتها با هم آمده باشد برکنار شاهین . (ترجمه ٔ صور الکواکب نسخه ٔ متعلق به کتابخانه ٔ مجلس در ذیل بیان کواکب میزان ).
زبانهلغتنامه دهخدازبانه . [ زَ ن َ /ن ِ ] (ع اِ) زبانیة. دوزخبان : و خداوند در زیر ثری دوزخ را بیافرید و دوزخ ... نوزده زبانه بیافرید و در امر فرمان مالک کرد. (قصص الانبیاء ص 5).
