غرچهفرهنگ فارسی عمید۱. نامرد؛ مخنث؛ عنین: ◻︎ کزاین غرچگان چیست چندین گریغ / بکوشید همپشت با گرز و تیغ (اسدی: ۲۲۲).۲. نادان؛ کودن: ◻︎ برگذر زاین سرای غرچهفریب / درگذر زاین رباط مردمخوار (سنائی۲: ۱۳۷).۳. پست؛ زبون.۴. (صفت) کوهستانی.
غرچهفرهنگ فارسی عمیداز مردم غرچستان (= ناحیهای در خراسان قدیم): ◻︎ چغانی و چگلی و بلخی ردان / بخاری و از غرچگان موبدان (فردوسی: ۶/۵۳۶)، ◻︎ شه غرچگان بود بر سان شیر / کجا پشت پیل آوریدی به زیر (فردوسی۴/۱۸۱).
غرچهلغتنامه دهخداغرچه . [ غ َ چ َ ] (اِخ ) غرجستان و آن ولایتی است مشهور از خراسان . (برهان قاطع). ولایتی است در خراسان . (صحاح الفرس ). نام ولایتی است از خراسان و در غربی غور و شرقی هرات واقع است . (آنندراج ) (انجمن آرا). نام ولایتی است در حوالی خراسان چنانکه می گویند غور و غرچه ، و غلچه به
غرچهلغتنامه دهخداغرچه . [ غ َ چ َ ] (اِخ ) نام یکی از متحدین افراسیاب که با ایرانیان جنگید و گرفتار شد : چو غرچه ز سگسار و شنگل ز هندهوا پردرفش و زمین پرپرند. فردوسی (شاهنامه چ دبیرسیاقی ص 806).چو
غرچهلغتنامه دهخداغرچه . [ غ َ چ َ / چ ِ ] (ص ) به معنی غراچه . نامرد و مخنث و حیز. (برهان قاطع). مخنث نادان . (صحاح الفرس ). مخنث و نادان . (فرهنگ رشیدی ). || ابله و احمق و نادان و جاهل . || به چشم خودبین و دیوث . (برهان قاطع). || در فرهنگها به معنی نادان و ب
غرةلغتنامه دهخداغرة. [ غ ُرْ رَ ] (ع اِ) ج ، غُرَر. (منتهی الارب ) (غیاث اللغات )(اقرب الموارد). سپیدی پیشانی است بزرگتر از درمی . وَضَح . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (غیاث اللغات ). صاحب صبح الاعشی گوید (ج 2 ص 19) غرة، سفیدی
غیرهلغتنامه دهخداغیره . [ غ َ رِ ] (از ع ، اِ) اجنبی و بیگانه . ضد خودی و آشنا. دیگری . کس دیگر. (از ناظم الاطباء).
غیرةلغتنامه دهخداغیرة. [ غ ِ ی َ رَ ] (اِخ ) پدر قبیله ای است . (از تاج العروس ). بطنی است از کنانه و او غیرةبن لیث بن بکر است . ایاس ، عاقل و خالدبنوالکبیربن عبد یالیل بن ناشب بن غیرةبن سعدبن لیث بدو منسوبند. (از اللباب فی تهذیب الانساب ج 2 ص <span class="hl
غیرةلغتنامه دهخداغیرة. [ رَ ] (ع اِمص ) خواربار رسانیدن و سود رسانیدن . اسم مصدر از غارَ یَغیرُ. (از اقرب الموارد) (از متن اللغة). || (اِ) خواربار. (مهذب الاسماء). بارشکنی و خواربار. (منتهی الارب ). || دیت . (مهذب الاسماء) (منتهی الارب ). دیه . ج ، غِیَر گویند: ان لم تقبلوا الغیر جدعنا انوفکم
دندان غرچهلغتنامه دهخدادندان غرچه . [ دَ غ ِ رِچ ْ چ َ / چ ِ غ ِ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) دندان خایی . احزاز. حریق . ساییده شدن دندانهای زبرین و زیرین به یکدیگر چنانکه دندانهای صاحب کرم معده در خواب و مانند آن . عمل فشرده شدن یا فشرد
سگ غرچهلغتنامه دهخداسگ غرچه . [ س َ گ ِ غ َ چ َ / چ ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) سگ زبون و بی جرأت و در شرح خاقانی به معنی سگ صحرانشین . (آنندراج ) (غیاث ).
غرچه بازارلغتنامه دهخداغرچه بازار. [ غ َ چ َ ] (اِخ ) شهری به کریمه . قره سوبازار . رجوع به قره سوبازار شود.
غرچه فریبلغتنامه دهخداغرچه فریب . [ غ َ چ َ / چ ِ ف ِ / ف ِ ] (نف مرکب ) آنکه غرچه (مخنث و نادان ) را فریبد. فریبنده ٔ غرچه : از فرازش نبرده سوی نشیب مگر این گنده پیر غرچه فریب .<p class="author
غرچه نژادلغتنامه دهخداغرچه نژاد. [ غ َ چ َ / چ ِ ن ِ ] (ص مرکب ) آنکه نژادش غرچه باشد. رجوع به غرچه شود : زین سروقدی ماه رخی غرچه نژادی عاشق دو صدش پیش رخ همچو قمر بر.سوزنی .
غراچهلغتنامه دهخداغراچه . [ غ َ چ َ ] (اِخ ) نام ولایتی . ولایت غرجستان .غرچه . (برهان قاطع). رجوع به غرچه و غرجستان شود.
دندان خاییلغتنامه دهخدادندان خایی . [ دَ ] (حامص مرکب ) عمل و صفت دندان خای . || دندان غرچه . (یادداشت مؤلف ). رجوع به دندان خای و دندان غرچه شود.
دندان کروچهلغتنامه دهخدادندان کروچه . [ دَ ک ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) دندان غرچه . دندان قرچه . جغجغه ٔ دندان . (یادداشت مؤلف ). رجوع به دندان غرچه شود.
غرچه بازارلغتنامه دهخداغرچه بازار. [ غ َ چ َ ] (اِخ ) شهری به کریمه . قره سوبازار . رجوع به قره سوبازار شود.
غرچه فریبلغتنامه دهخداغرچه فریب . [ غ َ چ َ / چ ِ ف ِ / ف ِ ] (نف مرکب ) آنکه غرچه (مخنث و نادان ) را فریبد. فریبنده ٔ غرچه : از فرازش نبرده سوی نشیب مگر این گنده پیر غرچه فریب .<p class="author
غرچه نژادلغتنامه دهخداغرچه نژاد. [ غ َ چ َ / چ ِ ن ِ ] (ص مرکب ) آنکه نژادش غرچه باشد. رجوع به غرچه شود : زین سروقدی ماه رخی غرچه نژادی عاشق دو صدش پیش رخ همچو قمر بر.سوزنی .
دندان غرچهلغتنامه دهخدادندان غرچه . [ دَ غ ِ رِچ ْ چ َ / چ ِ غ ِ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) دندان خایی . احزاز. حریق . ساییده شدن دندانهای زبرین و زیرین به یکدیگر چنانکه دندانهای صاحب کرم معده در خواب و مانند آن . عمل فشرده شدن یا فشرد
سگ غرچهلغتنامه دهخداسگ غرچه . [ س َ گ ِ غ َ چ َ / چ ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) سگ زبون و بی جرأت و در شرح خاقانی به معنی سگ صحرانشین . (آنندراج ) (غیاث ).