غضفرهنگ فارسی عمید۱. فروخواباندن چشم: غضّ بصر.۲. پایین آوردن آواز: غض صوت.۳. (صفت) تازه؛ تروتازه.۴. (اسم) شکوفۀ نازک.۵. (صفت) تازهرو و خندان.۶. (اسم) گوسالۀ نوزاد.
غضلغتنامه دهخداغض . [ غ َ ضِن ْ ] (ع ص ) در اصل غضی است ، بعیر غض به معنی شتر دردشکم رسیده از خوردن غضا. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). رجوع به غضی شود.
غضلغتنامه دهخداغض . [ غ َض ض ] (ع مص ) غض طَرف ؛ فروخوابانیدن چشم را. (منتهی الارب ) (آنندراج ). چشم خوابانیدن . (غیاث اللغات ) (ترجمان علامه ٔ جرجانی ). فروخوابانیدن چشم . (تاج المصادربیهقی ): غض بصر؛ چشم پوشی . غض بصر از کسی ؛ برگردانیدن چشمها از او. || غض طرف کسی ؛ واداشتن اوبه پائین آور
غیدلغتنامه دهخداغید. (ع ص ، اِ) ج ِ اَغیَد، غَیداء. (اقرب الموارد) (المنجد). رجوع به اَغیَد و غَیداء شود : عقاب بر عقاب از لحوم غید عید کردند. (جهانگشای جوینی ).
چغدلغتنامه دهخداچغد. [ چ ُ ] (اِ) کوچ باشد و گروهی عام کُنگُر خوانند. (فرهنگ اسدی ). کوچ و بوف و چغو و کنگر. (از حاشیه ٔ فرهنگ اسدی چ اقبال ). بمعنی جغد است و آن پرنده ای است به نحوست مشهور. (برهان ). طایری است منحوس کوچکتر از بوم و آن قسمی است از بوم . (آنندراج ). پرنده ای است معروف که به ن
غیثلغتنامه دهخداغیث . [ غ َ ] (اِخ ) ابن علی بن عبدالسلام بن محمدبن جعفر ارمنازی کاتب . وی خطیب صور بود. به دمشق آمد و به سال 509 هَ . ق . درگذشت . (از تاج العروس ).
غیثلغتنامه دهخداغیث . [ غ َ ] (اِخ ) ابن مریطةبن مخزوم بن مالک بن غالب بن قطیعةبن عبس . بطنی است از قبیله ٔ عبس . وی جد خالدبن سنان بود. (از اللباب فی تهذیب الانساب ج 2 ص 185). در تاج العروس نسبت وی چنین آمده : غیث بن مریطةب
غضیاءلغتنامه دهخداغضیاء. [ غ َض ْ ] (ع اِ) فراهم آمدنگاه درختان غضا، و یقصر. || (ص ) ارض غضیاء؛ زمین غضاناک . (منتهی الارب ) (آنندراج ). زمین بسیارغضا. || (اِ) رستنگاه غضا. (از اقرب الموارد).
غضیلغتنامه دهخداغضی . [ غ َض ْی ْ ] (اِخ ) یا قفا الغضی ، کوه کوچکی است . کثیر عزة گوید : کأن لم یُدمَنهاانیس و لم یکن لها بعد ایام الهدملة عامرو لم یعتلج فی حاضر متجاورقفا الغضی من وادی العشیرة سامرقفا الغضن نیز روایت شده است . (از معجم البلدان )
غضیلغتنامه دهخداغضی . [ غ ُ ض َی ی ] (ع اِ مصغر) مصغر غضا (درخت ). (معجم البلدان ). رجوع به غضا شود.
غضیلغتنامه دهخداغضی . [ غ َ ] (ع ص ) آنکه از خوردن غضا شکم وی به درد آید، یقال : بعیر غَض وناقة غضیة. (از اقرب الموارد). رجوع به غَض شود.
بهکللغتنامه دهخدابهکل . [ ب َ ک َ ] (ع ص ) جوان آگنده گوشت نازک اندام . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). غض . (از ذیل اقرب الموارد). || شباب بهکل ؛ جوانی تازه و تر. (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). و رجوع به ماده ٔ بعد شود.
بهکنلغتنامه دهخدابهکن . [ ب َ ک َ ] (ع ص ) جوان پرگوشت نازک اندام . بهکنة مؤنث . ج ، بهاکن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). غض و غضة. و بعضی بهکل و بهکلة گویند. (از اقرب الموارد). || شباب ٌ بهکن ؛ جوانی تر و تازه . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء).
يَغْضُضْنَفرهنگ واژگان قرآنچشم فرو بندند - نظر کوتاه کنند (کلمه غض به معناي روي هم نهادن پلکهاي چشم است و اگر در مورد صوت به کار رود به معني آهسته کردن صداست در عبارتهاي "قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنْ أَبْصَارِهِمْ "و"يَغْضُضْنَ" منظور اين است که اگر بي اختيار و يا از روي ضرورت نگاهشان به نامحرم افتاد نگاه خود را کوتاه
يَغُضُّواْفرهنگ واژگان قرآنچشم فرو بندند - نظر کوتاه کنند (کلمه غض به معناي روي هم نهادن پلکهاي چشم است و اگر در مورد صوت به کار رود به معني آهسته کردن صداست در عبارتهاي "قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّواْ مِنْ أَبْصَارِهِمْ "و"يَغْضُضْنَ" منظور اين است که اگر بي اختيار و يا از روي ضرورت نگاهشان به نامحرم افتاد نگاه خود را کوتاه
يَغُضُّونَفرهنگ واژگان قرآنپايين مىآورند- آهسته می کنند (کلمه غض به معناي روي هم نهادن پلکهاي چشم است و اگر در مورد صوت به کار رود به معني آهسته کردن صداست مانند عبارت " إِنَّ ﭐلَّذِينَ يَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ ﭐللَّهِ أُوْلَـٰئِکَ ﭐلَّذِينَ ﭐمْتَحَنَ ﭐللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَىٰ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ ع
غضیاءلغتنامه دهخداغضیاء. [ غ َض ْ ] (ع اِ) فراهم آمدنگاه درختان غضا، و یقصر. || (ص ) ارض غضیاء؛ زمین غضاناک . (منتهی الارب ) (آنندراج ). زمین بسیارغضا. || (اِ) رستنگاه غضا. (از اقرب الموارد).
غضیلغتنامه دهخداغضی . [ غ َض ْی ْ ] (اِخ ) یا قفا الغضی ، کوه کوچکی است . کثیر عزة گوید : کأن لم یُدمَنهاانیس و لم یکن لها بعد ایام الهدملة عامرو لم یعتلج فی حاضر متجاورقفا الغضی من وادی العشیرة سامرقفا الغضن نیز روایت شده است . (از معجم البلدان )
غضبانیه ٔ بحریهلغتنامه دهخداغضبانیه ٔ بحریه . [ غ َ نی ی ِ ی ِ ب َ ری ی َ ] (اِخ ) یکی از قراء کوچک قصبه ٔ نعیمه که جزء دهستان جزیره ٔ صلبوخ بخش مرکزی آبادان است . رجوع به نعیمه و فرهنگ جغرافیایی ایران ج 6 شود.
غضیلغتنامه دهخداغضی . [ غ ُ ض َی ی ] (ع اِ مصغر) مصغر غضا (درخت ). (معجم البلدان ). رجوع به غضا شود.
مبغضلغتنامه دهخدامبغض . [ م ُ غ َ ] (ع ص ) ناپسندیده و مکروه . || دشمن گردانیده شده . (ناظم الاطباء). دشمن داشته شده . مورد کینه .
مبغضلغتنامه دهخدامبغض . [ م ُ غ ِ ] (ع ص ) کینه جوی . کینه ور. بغوض .صاحب بغض . مقابل محب . ضد محب . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). کینه ور و دشمن . (ناظم الاطباء) : دهریی آمد به نزدیک خلیفه ناگهان بغض دینی مبغضی شوخی پلیدی نابکار. سنائی .</
متباغضلغتنامه دهخدامتباغض . [ م ُ ت َ غ ِ ] (ع ص ) دشمنی کننده با یکدیگر. (آنندراج ) (ناظم الاطباء). و رجوع به تباغض شود.
متبغضلغتنامه دهخدامتبغض . [ م ُ ت َ ب َغ ْ غ ِ ] (ع ص ) دشمنی نماینده . (آنندراج ). دشمن و بدخواه و مخالف . (ناظم الاطباء). و رجوع به تبغض شود.