غنچهلغتنامه دهخداغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ) گل ناشکفته باشد به تازی بُرعوم گویند. (فرهنگ اسدی ). نَور. (منتهی الارب ). گل ناشکفته . گلی که هنوز باز نشده است . (ناظم الاطباء) : چو سر کفته شد غنچه ٔ سرخ گل جهان جامه پوشید همرن
غنچه غنچه شدنلغتنامه دهخداغنچه غنچه شدن . [ غ ُ چ َ / چ ِ غ ُ چ َ / چ ِ ش ُ دَ ] (مص مرکب ) مانند غنچه شدن . غنچه وار گشتن : بر لب دجله ز بس بوس لب نوش لبان غنچه غنچه شده چون پشت فلک روی زمین .<p cl
چغنهلغتنامه دهخداچغنه . [ چ ُ ن َ / ن ِ ] (اِ) گنجشک را گویند و به عربی عصفور خوانند. (برهان ). گنجشگ باشد. (جهانگیری ). گنجشک و عصفور. (ناظم الاطباء). چُغُک و چُغو و چُغوک : شوم چون بوم و گرسنه چون زاغ خُرد چون چغنه سست چون کو
چغنهلغتنامه دهخداچغنه . [ چ َ ن َ / ن ِ / چ َ غ َ ن َ / ن ِ ] (اِ) نام سازی است که نوازند. (برهان ). نام سازی است . (جهانگیری ). || مخفف چغانه است و آن چوبی باشد میان شکافته که چند جلاجل بر آ
غنةلغتنامه دهخداغنة. [ غ ُن ْ ن َ ] (ع اِ) آواز در بینی . (منتهی الارب ). آواز بینی . (دهار). گرفتگی در آواز. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). آوازی که از خیشوم بیرون آید. (از قطر المحیط) . منگیدن . (منتهی الارب ذیل خُنّة).- ادغام بلاغنه و معالغنه ؛ هرگاه تنوین یا نون ساکن
غنیةلغتنامه دهخداغنیة. [ غ َ نی ی َ ] (اِخ ) اُم ّاُلحُمارِس . نام یکی از زنان فصیحه ٔ عرب . رجوع به فهرست ابن الندیم چ مصر 1348 هَ . ق . ص 70 شود.
غنچه غنچه شدنلغتنامه دهخداغنچه غنچه شدن . [ غ ُ چ َ / چ ِ غ ُ چ َ / چ ِ ش ُ دَ ] (مص مرکب ) مانند غنچه شدن . غنچه وار گشتن : بر لب دجله ز بس بوس لب نوش لبان غنچه غنچه شده چون پشت فلک روی زمین .<p cl
گون غنچهلغتنامه دهخداگون غنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب )غازه . گلگونه ٔ روی زنان . سرخاب . (یادداشت مؤلف ).
کوال غنچهلغتنامه دهخداکوال غنچه . [ ک ُ غ ُ چ َ / چ ِ] (اِ مرکب ) غازه ای باشد که زنان بر روی مالند تا روی را سرخ گرداند. کول غنچه . (برهان ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). گلگونه . گول غنچه . گل غنچه . (برهان ). سرخاب . و رجوع به کول غنچه و گول غنچه و گل غنچه شود.<br
غنچه بستنلغتنامه دهخداغنچه بستن . [ غ ُ چ َ / چ ِ ب َ ت َ ] (مص مرکب ) کنایه از غنچه آفریدن . (آنندراج ). آفریدن و ایجاد غنچه : جان فدای دهنت باد که در باغ وجودچمن آرای جهان خوشتر ازین غنچه نبست . حافظ (از آنند
غنچگیلغتنامه دهخداغنچگی . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (حامص ) غنچه بودن : خضد؛ باریکی میوه ها و غنچگی آن . (منتهی الارب ). || در حال غنچه بودن . رجوع به غنچه شود.
غنچه بستنلغتنامه دهخداغنچه بستن . [ غ ُ چ َ / چ ِ ب َ ت َ ] (مص مرکب ) کنایه از غنچه آفریدن . (آنندراج ). آفریدن و ایجاد غنچه : جان فدای دهنت باد که در باغ وجودچمن آرای جهان خوشتر ازین غنچه نبست . حافظ (از آنند
غنچه خسپیدنلغتنامه دهخداغنچه خسپیدن . [ غ ُ چ َ / چ ِ خ ُ دَ] (مص مرکب ) بمجاز خفتن کسی در حالی که دست و پای خود را جمع کرده باشد و این در وقت تأمل و تفکر باشد. (از بهار عجم ) (آنندراج ). غنچه نشستن : آه میدزدد نفس در سینه ٔافگار من
غنچه خوابیدنلغتنامه دهخداغنچه خوابیدن . [ غ ُ چ َ / چ ِ خوا / خا دَ ] (مص مرکب ) بمعنی غنچه خسپیدن . (آنندراج ). رجوع به غنچه خسپیدن شود : راحت دنیا حجاب دیده ٔ بیدار نیست بر بساط گل چو شبنم غنچه میخوا
غنچه کردنلغتنامه دهخداغنچه کردن . [ غ ُ چ َ / چ ِ ک َ دَ ] (مص مرکب ) سرشتن و گلوله کردن . گرد ساختن . مدور کردن : هیچ ندانم بچه شغل اندری ترف همی غنچه کنی یا شکر.ابوالعباس عباسی (از احوال و اشعار رودکی ص <span class="hl" dir="l
غنچه گشتنلغتنامه دهخداغنچه گشتن . [ غ ُ چ َ / چ ِ گ َ ت َ ] (مص مرکب ) کنایه از جمع شدن و گرد آمدن و فراهم آمدن ، و با لفظدهان (یا دهن ) و کف نیز استعمال میشود : نقد ما چون زر گل در طبق افلاک است کف ما غنچه نگردد چوشود صاحب مال .<br
گولغنچهلغتنامه دهخداگولغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) غازه و گلگونه ٔ زنان را گویند و آن سرخیی باشد که بر روی مالند. (برهان ) (آنندراج ). گل غنچه . (حاشیه ٔ برهان ). سرخاب . آلغونه .
گون غنچهلغتنامه دهخداگون غنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب )غازه . گلگونه ٔ روی زنان . سرخاب . (یادداشت مؤلف ).
کوال غنچهلغتنامه دهخداکوال غنچه . [ ک ُ غ ُ چ َ / چ ِ] (اِ مرکب ) غازه ای باشد که زنان بر روی مالند تا روی را سرخ گرداند. کول غنچه . (برهان ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ). گلگونه . گول غنچه . گل غنچه . (برهان ). سرخاب . و رجوع به کول غنچه و گول غنچه و گل غنچه شود.<br
کولغنچهلغتنامه دهخداکولغنچه . [ غ ُ چ َ / چ ِ ] (اِ مرکب ) غازه ٔ زنان را گویند و آن سرخیی باشد که بر روی مالند و به این معنی با کاف فارسی هم آمده است و اصح آن است . (برهان ) (آنندراج ). غازه ٔ سرخ که بر روی مالند. (ناظم الاطباء). کوال غنچه . گولغنچه . (فرهنگ فا