نخج

naxj

معنی

۱. (زیست‌شناسی) گیاهی که از آن جارو درست می‌کنند؛ جارو.
۲. حربۀ نوک‌تیز؛ سیخ.

جست‌وجوی دقیق

نخج

لغت‌نامه دهخدا

نخج . [ ن َ ] (اِ) گیائی درشت باشد که خاک روبان بدان زمین روبند. (لغت فرس اسدی ). گیاهی باشد که ازآن جاروب کنند. (شمس فخری ). گیاهی باشد به دشت که خاک زمین بدان روبند مثل جاروب . (اوبهی ) : دست و کف ّ پای پیران پرکلخج ریش پیران زرد از بس دود نخ

نخج

لغت‌نامه دهخدا

نخج . [ ن َ ] (ع اِ) توجبه . (منتهی الارب )(آنندراج ) (ناظم الاطباء). سیل . (ناظم الاطباء). || آواز کون . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || (مص ) گائیدن .(منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). || بانگ کردن سیل در جای بلند از وادی . (منتهی الارب

نخج

فرهنگ فارسی عمید

۱. (زیست‌شناسی) گیاهی که از آن جارو درست می‌کنند؛ جارو.۲. حربۀ نوک‌تیز؛ سیخ.

جست‌وجوی هم‌آوا

نخز

لغت‌نامه دهخدا

نخز. [ ن َ ] (ع مص ) به کارد و جز آن زدن . || دردناک و رنجیده ساختن به سخن . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد).

نخچیز

لغت‌نامه دهخدا

نخچیز. [ ن َ ] (ص ) پیچیده . (جهانگیری ) (برهان قاطع) (آنندراج ) (انجمن آرا). درهم گشته . (برهان قاطع). نوردیده . (فرهنگ خطی ) : به جامه خواب راگلبیز بوده به شب تا صبح را نخچیز بوده (؟).میرنظمی (از شعوری ).

نخز

لغت‌نامه دهخدا

نخز. [ ن َ خ ُ ] (اِ) بمعنی نخست باشد که اول و ابتداست ، و نخزین بمعنی نخستین . (برهان قاطع) (آنندراج ) (از ناظم الاطباء). مصحف نخری است . (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). رجوع به نخری شود.

نخش

لغت‌نامه دهخدا

نخش . [ ن َ ] (ع اِ) پاره ای از مال . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). قسمتی از مال . (از المنجد). || (مص ) لاغر شدن . مهزول شدن . (منتهی الارب ) (آنندراج ). لاغر گردیدن . (از ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد). || برانگیختن . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (از ناظم الاطباء)

نخش

لغت‌نامه دهخدا

نخش . [ ن َ خ َ ] (ع مص ) کهنه و پوسیده گردیدن اسفل و پائین چیزی . (از منتهی الارب ) (آنندراج ) (از اقرب الموارد).

جست‌وجوی مشابه

نخجیربان

لغت‌نامه دهخدا

نخجیربان . [ ن َ ] (ص مرکب ، اِ مرکب ) صیاد. شکارچی .

نخجیردار

لغت‌نامه دهخدا

نخجیردار. [ ن َ ] (نف مرکب ) شکاربان . و رجوع به نخجیروان شود : نخجیرداران این مَلِک راشاگرد باشد فزون ز بهرام .فرخی .

نخجیرگر

لغت‌نامه دهخدا

نخجیرگر. [ ن َ گ َ ] (ص مرکب ) شکارچی صیاد. شکارکننده . نخجیرگیر : رای تو چه کردی ار به تقدیرنخجیرگر او شدی تو نخجیر.نظامی .

نخجد

لغت‌نامه دهخدا

نخجد. [ ن َ ج َ ] (اِ) ریم آهن . (فرهنگ اسدی نخجوانی ) (اسدی چ پاول هورن ) (برهان قاطع) (ناظم الاطباء). نخجذ. || آهن . نخجذ نیز گفته اند. (برهان قاطع). آهن . (صحاح الفرس ) : گر آهنگران شکر جود تو گویندبه کوره درون زر شود جمله نخجد. <p class

نخجذ

لغت‌نامه دهخدا

نخجذ. [ ن َ ج َ ] (اِ) ریم آهن . || آن سنگ بود که ندافان محلاح بدان برزنندتا درشت گردد. (لغت فرس اسدی ). رجوع به نخجد شود.

جست‌وجوی متن

نخچ

لغت‌نامه دهخدا

نخچ . [ ن َ ] (اِ) گیاهی مانند جاروب که زمین را بدان بروبند. (برهان قاطع) (از جهانگیری ). گیاهی است که زمین را بدان روبند و جاروب کنند. (آنندراج ) (از ناظم الاطباء). نخج : تا کند بارگاه او جاروب مژه ٔ خویش مهر نخچ کند.شمس

خاک روب

لغت‌نامه دهخدا

خاک روب . (نف مرکب ) کَنّاس . (دهار) (آنندراج ). آنکه خاک روبد : خاک روبی است بنده خاقانی کز قبول تو نامور گردد. خاقانی .شاهنشه دو کون محمد که هر صباح آید بخاک روب درش بر سر آفتاب . علی خر

کلخج

لغت‌نامه دهخدا

کلخج . [ ک َ ل َ ] (اِ) شوخی و چرکی که بر دست و اندام بود. (لغت فرس اسدی چ اقبال ص 60). چرک . وسخ . کلخچ . (فرهنگ فارسی معین ). پینه . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : گنده و بی قیمت و دون و پلیدریش پر از گوه و تن

گائیدن

لغت‌نامه دهخدا

گائیدن . [ دَ ] (مص ) آرامیدن . آرمیدن . جماع کردن . (غیاث ) (آنندراج ). استنکاح . (منتهی الارب ). اعذاف . توضم . خج . خجخجة. دجل . دح . زکاء. شفته . عزج . عزد. عزر. عزط. عزلبة. عسد. عسل .عفج . غسل . غُسل . تغسیل . غشیان . مفاتحه . نخب . نخج . نیرجة. هرج . هک . هکهکة. اخفاق ؛

توجبه

لغت‌نامه دهخدا

توجبه . [ ج َ ب َ / ب ِ / ج ِ ب َ /ب ِ ] (اِ) سیلاب را گویند. (برهان ) (آنندراج ). سیل . (صحاح الفرس ). این کلمه را صاحب منتهی الارب با تاء مثناة فوقانی بیش از صد موضع می آور

جست‌وجوی هم‌آغاز

نخجیربان

لغت‌نامه دهخدا

نخجیربان . [ ن َ ] (ص مرکب ، اِ مرکب ) صیاد. شکارچی .

نخجیردار

لغت‌نامه دهخدا

نخجیرگر

لغت‌نامه دهخدا

نخجد

لغت‌نامه دهخدا

نخجذ

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی هم‌قافیه

سنخج

لغت‌نامه دهخدا

سنخج . [ س َ ن َ ] (اِ) ظاهراً مصحف جخج . (حاشیه ٔ برهان قاطعچ معین ). علتی است که آنرا تنگی نفس گویند و به عربی ضیق النفس خوانند. (برهان ). ربو. سنخچ : از غم و غصه دل دشمنت بادگاه در تاپاک و گاهی در سنخج .منصور منطقی .</p

مستنخج

لغت‌نامه دهخدا

مستنخج . [ م ُ ت َ خ ِ ] (ع ص ) نرم و فروهشته . (ناظم الاطباء). شخصی که بعد از سختی ، نرم شده باشد. (از اقرب الموارد). رجوع به استنخاج شود.

درپیوند

بیشتر بدانید

نخج

naxj

معنی

جست‌وجوی دقیق

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

فرهنگ فارسی عمید

جست‌وجوی هم‌آوا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی مشابه

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی متن

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی هم‌آغاز

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا

جست‌وجوی هم‌قافیه

لغت‌نامه دهخدا

لغت‌نامه دهخدا