ابوهاشم

ابوهاشم . [ اَ ش ِ ] (اِخ ) عبدالسلام بن محمد الجبائی المعتزلی . او در سال 314 هَ . ق . به بغداد رفته و به سال 321 درگذشت . وی از متکلمین معتزله است . او ذکی نیکودریافت ، ثاقب الفطنة سخن آفرین و مسلّط بر سخن بود و از اوست : کتاب الجامع الکبیر. کتاب الابواب الکبیر. کتاب الابواب الصغیر. کتاب الجامع الصغیر. کتاب ألانسان . کتاب العوض . کتاب المسائل العسکریات . کتاب النقض علی ارسطالیس فی الکون والفساد. کتاب الطبایع و النقض علی القائلین بها. کتاب الأجتهاد. (ابن الندیم ). و کنیت پدر او ابوعلی بوده است و در بعض آثار نسب ابوهاشم راچنین ذکر کرده اند: عبدالسلام بن علی بن محمد [ شاید ابی علی محمد ] بن عبدالوهاب جبائی . و ابن خلکان گوید: مولد او به سال 247 بود و او در بغداد میزیست و هم بدانجا درگذشت . و در مقابر البستان از جانب شرقی جسد او بخاک سپردند و پیروان او را بهشمیّه نامند. رجوع به بهشمیه شود. و ابن هیثم حکیم را کتابی است در ردّ بعض اقوال او. و قفطی در تاریخ الحکماء در ذیل کتاب السماء و العالم ارسطو آرد که : و لأبی هاشم الجبائی علیه کلام و ردود سماه التصفّح . بطل فیه قواعد ارسطوطالیس و اخذه بالفاظ زعزع بها قواعدها التی اسسها و بنی الکتاب علیها. و او از مردم جُبّاء روستائی به خوزستان بود و بقول حموی در کتاب المشترک جباء کوره وبلده ای است صاحب قری و عمارات و سمعانی گوید: قریه ای است از قراء بصره و جماعتی از علماء بدانجا منسوبند. رجوع به ابن خلکان ج 1 ص 317 و نیز رجوع به ابوعلی جبائی و روضات الجنات ذیل ترجمه ٔ ابوعلی جبائی شود.