اثناعشریات

اثناعشریات . [ اِ ع َ ش َ ری یا ] (ع اِ مرکب ) ابوریحان بیرونی در التفهیم آرد: اثناعشریات چیست ؟ نیم شش یک برج است چون برج را به دوازده قسمت کنی راست ، تا هریکی دو درجه و نیم باشد. و هریکی را خداوند است . اما بهر برجی نخستین اثناعشریه خداوندبرج راست و دوم خداوند دوم برج را و سیوم سیوم را وهمچنین تا به آخر برج . و از بهر آنک ضرب آسانتر است از قسمت ، بود که کسی را در درجه ها و دونیمگان افکندن دشخوار آید و بخاصه که اندر او کسر نیمه است . مردمان آسان کردن این شمردن را گفتند که بگیرد از اول برج تا بدان درجه و دقیقه که اثناعشریت او خواهی و اندر دوازده ضرب کن و آنچه گرد آید سیگان بیفکن و هر برجی را سی گیر و ابتدا از آن برج کن که اندر او اثناعشریت خواهی و بتوالی بروج همی رو. پس آن برج که بدو رسی و او را سی درجه نداری خداوندش خداوند اثناعشریت آن درجه است که خواستی و این چیزی است که هم رومیان و هم هندوان بر او اتفاق کردند. رجوع به التفهیم چ طهران صص 415 - 416 شود.