اذناب الدماغ
لغت‌نامه دهخدا
اذناب الدماغ . [ اَبُدْ دِ ] (ع اِ مرکب ) دنبالهای مغز. دو ستون سفید بزرگ از دو زاویه ٔ قدامی حدبه ٔ حلقوی خارج میشود که اول استوانی و بهم نزدیک و بعد مسطح و از یکدیگر دور شده بقدام و فوق و وحشی رفته موسوم بدنبالهای مغزند و در آنها دیده میشود:
1 - سطح تحتانی که از او و بواسطه ٔ توازی دسته های سفیدی که در آن دیده میشود شایان دقت است . 2 - سطح فوقانی که غیرآشکار و از چهار حدبه ٔ توأم مستور است . 3 - سطح انسی که تقریباً مسطح و دو روی آن مبداء عصب محرک مشترک چشم و خط سیاهی که مقابل لکه ٔ سیاه (ویک دازیر) است دیده میشود. مسافت میان دودنباله از قدام بواسطه ٔ کنار خلفی اعصاب بصری محدودشده صفحه ٔ مثلث سفیدی آنرا پر کرده که دارای ثقب عرقیه ٔ صغار بسیار و موسوم بصفحه ٔ مثقوب بین دو دنباله است . 4 - سطح وحشی که تلفیف فرس البحری بجزو اعظم آن احاطه کرده و در تشکیل شکاف کبیر (بیشا) اعانت نموده با شریط عصبهای بصری مورّباً تقاطع میکند. 5 - دنبالهای مغز طرف خلفی آنها از پل وارل خارج . 6 - طرف قدامی آنها بثخن فراشهای بصری فرومیرود. || دنباله های مغز کوچکی یا مخیخی ، از هر طرف سه اند:
1) دنباله های مخیخی تحتانی که جزو اعظم آنها جسمهای حبلی اند. 2) دنباله های مخیخی متوسط جزو عمده ٔ آنهاتارهای حدبه ٔ حلقوی است . قدری از آنها چنانکه مذکورخواهد شد از رشته ٔ متوسط یا طرفی بصله حاصل شده . 3)دنباله های مخیخی فوقانی یا استطاله ٔ قرب خصیه ٔ هالِر بشکل دوشریطند که از ضخامت مغز کوچک رسته از خلف بقدام و کمی از خارج بداخل ممتد شده از تحت چهار حدبه ٔ توأم گذشته و از طرفین با دسته ای که «کرویّر» آنرا دسته ٔ طرفی تنگه نامیده تقاطع میکنند. سطح فوقانی آنها از مغز کوچک مستور و سطح تحتانی با شریطهای «رایل » جدار فوقانی قنات سیلویوس را میسازند. کنار وحشی آنها از پل وارل بواسطه ٔ شیاری که «کرویّر» آنرا شیار طرفی تنگه نامیده منفصل و کنار انسی بتوسط دسام ویوسان بکنار نظیر خود متصل میشود. (تشریح میرزاعلی صص 774 - 776).
1 - سطح تحتانی که از او و بواسطه ٔ توازی دسته های سفیدی که در آن دیده میشود شایان دقت است . 2 - سطح فوقانی که غیرآشکار و از چهار حدبه ٔ توأم مستور است . 3 - سطح انسی که تقریباً مسطح و دو روی آن مبداء عصب محرک مشترک چشم و خط سیاهی که مقابل لکه ٔ سیاه (ویک دازیر) است دیده میشود. مسافت میان دودنباله از قدام بواسطه ٔ کنار خلفی اعصاب بصری محدودشده صفحه ٔ مثلث سفیدی آنرا پر کرده که دارای ثقب عرقیه ٔ صغار بسیار و موسوم بصفحه ٔ مثقوب بین دو دنباله است . 4 - سطح وحشی که تلفیف فرس البحری بجزو اعظم آن احاطه کرده و در تشکیل شکاف کبیر (بیشا) اعانت نموده با شریط عصبهای بصری مورّباً تقاطع میکند. 5 - دنبالهای مغز طرف خلفی آنها از پل وارل خارج . 6 - طرف قدامی آنها بثخن فراشهای بصری فرومیرود. || دنباله های مغز کوچکی یا مخیخی ، از هر طرف سه اند:
1) دنباله های مخیخی تحتانی که جزو اعظم آنها جسمهای حبلی اند. 2) دنباله های مخیخی متوسط جزو عمده ٔ آنهاتارهای حدبه ٔ حلقوی است . قدری از آنها چنانکه مذکورخواهد شد از رشته ٔ متوسط یا طرفی بصله حاصل شده . 3)دنباله های مخیخی فوقانی یا استطاله ٔ قرب خصیه ٔ هالِر بشکل دوشریطند که از ضخامت مغز کوچک رسته از خلف بقدام و کمی از خارج بداخل ممتد شده از تحت چهار حدبه ٔ توأم گذشته و از طرفین با دسته ای که «کرویّر» آنرا دسته ٔ طرفی تنگه نامیده تقاطع میکنند. سطح فوقانی آنها از مغز کوچک مستور و سطح تحتانی با شریطهای «رایل » جدار فوقانی قنات سیلویوس را میسازند. کنار وحشی آنها از پل وارل بواسطه ٔ شیاری که «کرویّر» آنرا شیار طرفی تنگه نامیده منفصل و کنار انسی بتوسط دسام ویوسان بکنار نظیر خود متصل میشود. (تشریح میرزاعلی صص 774 - 776).
