ارمینیه

ارمینیه . [ اِ نی َ / نی ی َ ] (اِخ ) ارمنیه . ارمنستان . اَرْمَن . شهری است بروم یا چهار اقلیم است یا چهار شهر است متصل با هم و هر شهر را از آنها ارمینیه گویند. (منتهی الارب ). ناحیت وسیعی است در شمال و حد آن از برذعه تا باب الابواب و از سوی دیگرتا بلاد روم و کوه قبق (قفقاز) کشیده میشود و آن دو قسمت است : صغری و کبری . ارمینیه ٔ صغری شامل تفلیس و نواحی آن است و ارمینیه ٔ کبری شامل خلاط و نواحی وی وگویند ارمینیه چهار بخش است : اول بیلقان و قبلة و شروان و ضمایم آن ، دوم جردان و صغدبیل و باب فیروزقباد و لکز، سوم بُسفُرجان و دبیل و سراج طیر و بغروند ونشوی ، چهارم شمساط و قالیقلا و ارجیش و باجُنیس و قبر صفوان المعطل السلمی صاحب رسول (ص ) بدانجاست . (مراصدالاطلاع ). ارمینیه ناحیتی است که قصبه ٔ آن دون است وشهر خرتاب و ارمنه و ارجیج و اخلاط و بدلیس و قالیقلاو میافارقین از آن است . (حدود العالم ) :
از ارمینیه تا درِ اردبیل
پراکنده شد لشکرش خیل خیل .

فردوسی .

وز ارمینیه تا درِ اردبیل
بپیمود بینادل و بوم گیل .

فردوسی .

برخیز هان ای جاریه می درفکن در باطیه
وآراسته کن مجلسی از بلخ تا ارمینیه .

(منسوب به منوچهری ).

و رجوع به ارمن و ارمنستان و ارمنیه و معجم البلدان و ضمیمه ٔ آن و فهرست نخبةالدهر دمشقی و عیون الانباء ج 1 ص 78 و فهرست المعرب جوالیقی و تاریخ الحکمای قفطی و کتاب التاج جاحظ و عقد الفرید و حلل السندسیة و ضحی الاسلام شود.