اشترجان
لغت‌نامه دهخدا
اشترجان . [ اُ ت ُ ] (اِخ ) نام قریه و کوهی به اصفهان و کوه آن در جنوب غربی اصفهان است . در قریه ٔ اشترجان مسجدی است که در قرن هشتم هجری بنا شده است . و در فرهنگ جغرافیائی ایران آمده است : نام یکی از دهستانهای بخش فلاورجان شهرستان اصفهان ، در جنوب باختر بخش واقع شده ، حدود و مشخصات آن بشرح زیر است :
حدود: از شمال ببخش سده ، از جنوب به رشته ٔ ارتفاعات قلعه بزی (که خطالرأس آن حد طبیعی این دهستان با دهستان اشیان است ). از خاور به کوه صفه و قسمتی از رودخانه ٔ زاینده رود و کوه سهرفیروزان ، از باختر ببخش نجف آباد.
وضع طبیعی : دو رشته ارتفاع در این دهستان در جهت جنوب خاور بشمال باختر کشیده شده که عبارتند از: 1- رشته ٔ ارتفاعات کوه قلعه بزی و کوه دیزی که از جنوب خاور بشمال باختر کشیده شده و گردنه ٔ گاوپیه در انتهای شمال باختری کوه دیزی واقع شده که راه شوسه ٔ اصفهان به فلاورجان و شهرکرد از این گردنه میگذرد. 2 - کوه سهرفیروزان در قسمت جنوب خاوری این دهستان بموازات کوه بزی کشیده شده که قسمتی از مسیر رودخانه ٔ زاینده رود در دامنه های شمالی این کوه واقع شده .
هوای دهستان : چون این دهستان در جلگه واقع و دارای اشجار زیاد و همچنین رودخانه ٔ زاینده رود نیز در حدود خاوری آن در جریان است ، لذا دارای هوای معتدل و سالم است . آب قرای آن از زاینده رود تأمین میشود. محصول عمده ٔ آن عبارت است از: غلات ، حبوبات ، جزئی تریاک و پنبه . شغل عمده ٔ اهالی زراعت و گله داری . صنایع دستی محلی کرباس و قالی بافی است . راه شوسه ٔ جدید اصفهان به شهرکرد از گردنه ٔ رخ در جهت شمال خاور و جنوب باختراز وسط این دهستان میگذرد. این راه در گردنه ٔ گاوپیه دو رشته شده یک رشته بسمت شهرکرد و یک رشته بسمت ریز میرود و در فصل خشکی به بیشتر قرای این دهستان اتومبیل میتوان برد. معدن نمک در آبادی مژگان این دهستان استخراج میشود. از 65 آبادی کوچک و بزرگ تشکیل شده و جمعیت آن 56082 تن ، زبان مادری اهالی فارسی و مذهب آن مسلمان شیعه ٔ اثناعشری است . قراء مهم دهستان عبارتند از: اشترجان (مرکز دهستان )، درچه پیاز، سهرفیروزان ، قهدریجان ، زازران . (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10).
حدود: از شمال ببخش سده ، از جنوب به رشته ٔ ارتفاعات قلعه بزی (که خطالرأس آن حد طبیعی این دهستان با دهستان اشیان است ). از خاور به کوه صفه و قسمتی از رودخانه ٔ زاینده رود و کوه سهرفیروزان ، از باختر ببخش نجف آباد.
وضع طبیعی : دو رشته ارتفاع در این دهستان در جهت جنوب خاور بشمال باختر کشیده شده که عبارتند از: 1- رشته ٔ ارتفاعات کوه قلعه بزی و کوه دیزی که از جنوب خاور بشمال باختر کشیده شده و گردنه ٔ گاوپیه در انتهای شمال باختری کوه دیزی واقع شده که راه شوسه ٔ اصفهان به فلاورجان و شهرکرد از این گردنه میگذرد. 2 - کوه سهرفیروزان در قسمت جنوب خاوری این دهستان بموازات کوه بزی کشیده شده که قسمتی از مسیر رودخانه ٔ زاینده رود در دامنه های شمالی این کوه واقع شده .
هوای دهستان : چون این دهستان در جلگه واقع و دارای اشجار زیاد و همچنین رودخانه ٔ زاینده رود نیز در حدود خاوری آن در جریان است ، لذا دارای هوای معتدل و سالم است . آب قرای آن از زاینده رود تأمین میشود. محصول عمده ٔ آن عبارت است از: غلات ، حبوبات ، جزئی تریاک و پنبه . شغل عمده ٔ اهالی زراعت و گله داری . صنایع دستی محلی کرباس و قالی بافی است . راه شوسه ٔ جدید اصفهان به شهرکرد از گردنه ٔ رخ در جهت شمال خاور و جنوب باختراز وسط این دهستان میگذرد. این راه در گردنه ٔ گاوپیه دو رشته شده یک رشته بسمت شهرکرد و یک رشته بسمت ریز میرود و در فصل خشکی به بیشتر قرای این دهستان اتومبیل میتوان برد. معدن نمک در آبادی مژگان این دهستان استخراج میشود. از 65 آبادی کوچک و بزرگ تشکیل شده و جمعیت آن 56082 تن ، زبان مادری اهالی فارسی و مذهب آن مسلمان شیعه ٔ اثناعشری است . قراء مهم دهستان عبارتند از: اشترجان (مرکز دهستان )، درچه پیاز، سهرفیروزان ، قهدریجان ، زازران . (فرهنگ جغرافیائی ایران ج 10).
