ترجمه مقاله

اعداد متحاب

لغت‌نامه دهخدا

اعداد متحاب . [ اَ دِ م ُ ت َ حاب ب ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) عددهای متحاب . هر دو عددی که جمله ٔ جزوهای یکی از ایشان چند عدد دیگر باشد و جمله ٔ جزوهای دیگر چند عدد نخستین بودایشان را متحاب خوانند، یعنی که یک مر دیگر را دوست دارند و همیشه یکی از این دو عدد زائد بود و دیگر ناقص و نموده ٔ او دویست وبیست است . و این عددی است زائد. نیمه ٔ او 110 و چهاریک او 55 و پنج یک او 44 و ده یک او 22 و نیم ده یک او 11 و جزوی از سدوده 2 و جزوی از پنجاه وپنج 4 و جزوی از چهل وچهار 5 و جزوی از بیست ودو 10 و جزوی از یازده 20 و جزوی از دویست وبیست 1. و جمله ٔ این جزوها دویست و هشتاد و چهارند. و آن دوم عدد ناقص است که نیمه ٔ او 124 و چهاریک او 71 و جزوی از سد و چهل و دو 2 و جزوی از هفتادیک 4 و جزوی ازدویست وهشتاد و چهار 1. و جمله ٔ این جزوها دویست و بیست است . و آن نخستین عدد زائد را راست است پس این هر دو عدد دوست یکدیگرند. (از التفهیم بیرونی ص 37).
ترجمه مقاله