اغلب

اغلب . [ اَ ل َ ](اِخ ) بنو...، سلسله ای از حکمرانان افریقا در زمان خلافت عباسیان بودند که بر تونس و مراکش و صفحات دیگرحکومت میکردند و دارالملک آنان شهر قیروان بوده است .(از نزهة القلوب ج 3 ص 271). نام دولتی است که تابعدولت عباسی بودند و در افریقیه حکومت داشتند. ابراهیم بن اغلب بن سالم در سال 184 هَ . ق . این دولت را تأسیس کرد. وی با یاری ابومسلم خراسانی علیه دولت اموی قیام کرد و در انتقال خلافت به عباسیان کوشش نمود ودر نتیجه همراه محمدبن اشعث مأمور فتح دو قطعه از افریقیه یعنی تونس و طرابلس شد. در زمان منصوربن اشعث از افریقا بیرون آمد و در تاریخ 148 هَ . ق . حکمرانی آنجا از طرف خلیفه به وی عطا شد و سپس آن اغلب به قتل رسید و هارون الرشید، ابراهیم پسر اغلب را بجای او بحکمرانی آنجا منصوب کرد. وی قسمتی از حوالی و اطراف را منظم کرده و دولت نیم مستقلی تشکیل داد و 12 سال فرمانروایی کرد و پس از او فرزندانش به ارث حکومت آنجا را در دست داشتند و حکومت آنان 112 سال ادامه یافت تا سرانجام کشور اینان در ضبط ملوک فاطمیه درآمد و دولت بنی اغلب به سال 296 هَ . ق . منقرض گردید.
قلمرو این دولت ابتدا شامل تونس و طرابلس غرب بود و بعدها جزیره ٔ سیسیل را فتح کرده و جزء قلمرو حکومت خود ساختند. پایتخت این سلسله شهر قیروان بود و یازده تن از این سلسله حکمرانی کردند. اسامی حکمرانان با تاریخ جلوس آنها از این قرار است :
1- ابراهیم بن اغلب در تاریخ 184 هَ . ق . 2- ابوالعباس عبداﷲبن ابراهیم در تاریخ 196 هَ . ق . 3- زیادة اﷲبن ابراهیم در تاریخ 201 هَ . ق . 4- ابوعقال اغلب بن ابراهیم در تاریخ 223 هَ . ق . 5- ابن العباس محمدبن اغلب در تاریخ 226 هَ . ق . 6- ابوابراهیم احمدبن محمد در تاریخ 242 هَ .ق . 7- زیادةاﷲ اصغربن احمد در تاریخ 249 هَ . ق . 8-ابوالغرانیق بن احمد در تاریخ 250 هَ . ق . 9- ابراهیم بن احمد در تاریخ 261 هَ . ق . 10- ابوالعباس عبداﷲبن ابراهیم در تاریخ 279 هَ . ق . 11- ابومضر زیادةاﷲبن عبداﷲ در تاریخ 290 هَ . ق . (از قاموس الاعلام ترکی ). و رجوع به تاریخ گزیده صص 340 - 510 شود.