ترجمه مقاله

افغان

لغت‌نامه دهخدا

افغان . [ اَ ] (اِخ ) نام قبیله ایست مشهور. (از برهان ). همان اوغان است و وجه اشتقاق مقنع برای آن نیافته اند. (از دائرة المعارف اسلام از فرهنگ فارسی ). نام طایفه ایست که در مشرق ایران از حدود خراسان تا لب رود آمویه (جیحون ) سکنی دارند آنان مردمی دلیر و جنگاورند و مذهب آنان حنفی است . افغانان به دو طائفه بزرگ تقسیم می شوند:
1 - درانی که امروز زمام حکومت را در دست دارند.
2 - غلجایی (غلزایی ) که از نژادی مختلط تشکیل یافته اند و امروز عده ٔ آنان به صدهزار خانوار بالغ می شود. علاوه بر زبان فارسی که لغت ادب و کتابت است به زبان پشتو که از شعب فارسی است صحبت می کنند. (از فرهنگ فارسی معین ) :
نشسته در آن دشت بسیار کوچ
ز افغان و لاچین و کرد و بلوچ .

فردوسی .


من ایدر بمانم نیایم براه
نیابم به افغان و لاچین سپاه .

فردوسی .


شه گیتی ز غزنین تاختن برد
بر افغانان و بر گبران کهبر.

عنصری .


نه از بزکمترست انسان و عارف کمتر از افغان
ببین در شانه ای تا خود چها می بیند افغانش .

؟ (از مجمعالفرس ).


سعدیا روز ازل حسن بترکان دادند
عقل و دانش همه با مردم ایران دادند
عشوه و ناز و کرشمه همه با مردم هند
خری و احمقی و جهل به افغان دادند.

سعدی (از آنندراج ).


افغان بچه ای در دل تو رحمی نیست
از دست فغانی بچه افغان افغان .

؟ (از آنندراج ).


رجوع به افاغنه و افغانستان شود. || یک تن از مردم افغانستان . (یادداشت مؤلف ).
ترجمه مقاله