الحمد
لغت‌نامه دهخدا
الحمد. [ اَ ح َ ] (اِخ ) نام سوره ای از قرآن کریم . فاتحةالکتاب . سوره ٔ فاتحه . ام القرآن . ام الکتاب . حمد. سبع المثانی . الصلوة :
چنانچون کودکان از پیش الحمد
بیاموزند ابجد را و کلمن .
گر از تو بپرسید کسی راز عالم
چو الحمد و چون قل هو اﷲ بخوانی .
رو شنو حال خراسان و عراق ای شه غرب
که مر او راست همه حال چو الحمد از بر.
پس از الحمد و الرحمن و الکهف
پس از یاسین و طاسین میم و طاها.
کرد صدره فلک اقرار که همچون الحمد
علم لشکر جاه تو زبر می بینم .
چون برآمد ماه نو از مطلع پیراهنش
چشم بد را گفتم الحمدی بدم پیرامنش .
او که الحمد را نکرده درست
ویس و رامین چراش باید جست ؟
همچو الحمدم فکندی بر زبان خاص و عام
لیک خود روزی بحمداﷲ نمیخوانی مرا.
- امثال :
مثل الحمد از بر داشتن . (امثال و حکم ).
مثل الحمد در دهانها افتادن ، یا مقدم و برتر بودن . (امثال و حکم ).
چنانچون کودکان از پیش الحمد
بیاموزند ابجد را و کلمن .
منوچهری .
گر از تو بپرسید کسی راز عالم
چو الحمد و چون قل هو اﷲ بخوانی .
معزی .
رو شنو حال خراسان و عراق ای شه غرب
که مر او راست همه حال چو الحمد از بر.
انوری .
پس از الحمد و الرحمن و الکهف
پس از یاسین و طاسین میم و طاها.
خاقانی .
کرد صدره فلک اقرار که همچون الحمد
علم لشکر جاه تو زبر می بینم .
ظهیر فاریابی .
چون برآمد ماه نو از مطلع پیراهنش
چشم بد را گفتم الحمدی بدم پیرامنش .
سعدی .
او که الحمد را نکرده درست
ویس و رامین چراش باید جست ؟
اوحدی .
همچو الحمدم فکندی بر زبان خاص و عام
لیک خود روزی بحمداﷲ نمیخوانی مرا.
اوحدی .
- امثال :
مثل الحمد از بر داشتن . (امثال و حکم ).
مثل الحمد در دهانها افتادن ، یا مقدم و برتر بودن . (امثال و حکم ).
