القول بالموجب

القول بالموجب . [ اَ ق َ ل ُ بِل ْ ج ِ ] (ع جمله ٔ اسمیه ) عبارتست ازاینکه لفظی که در کلام شخصی واقع شده است همان را بخلاف مراد او گویند بشرطی که آن لفظ احتمال معنی منقول را داشته باشد. مثال : زید اسبی به عمرو فروخته بود چون عیبی داشت مسترد گردید، بایع این شعر را نوشت :
اسبی خریده اند ز ما بازداده اند
ای خواجه مردمان شما اینچنین خرند.
او در جواب نوشت :
مایان نخریم و نی فروشیم
آنانکه خرند میفروشند.

مطلعالسعدین (از آنندراج ).