بروجرد

بروجرد. [ ب ُ ج ِ ] (اِخ ) (شهرستان ...) یکی از شهرستان های استان ششم کشور بوده و محدود است از شمال به شهرستان ملایر، از جنوب و مغرب به شهرستان خرم آباد، از مشرق به شهرستان اراک . هوای شهرستان معتدل و سالم و میزان بارندگی آن بطور متوسط در سال 45 سانتیمتر است . کوه های مرتفع گرو، الشتر و شیخ میری در غرب و کوه های ونائی و توده زن در شرق شهرستان واقع شده و ارتفاع مرتفعترین قله ٔ کوه گرو در حدود 4200 متر است . کوه گرو بطرف سیلاخور و بختیاری ادامه داشته و به اشتران کوه متصل میشود. شهر بروجرد در ارتفاع 1400 متر واقع شده و هر قدر که به سمت جنوب پیش میرود از ارتفاع منطقه کاسته میشود بطوریکه در سیلاخور پائین ارتفاع از سطح دریا 1180 متر است . رودخانه های مهم شهرستان عبارتند از رودخانه ٔ باغشاه که از ارتفاعات توده زن و شیخ میری سرچشمه گرفته قسمتی از آبادیهای شمالی شهرستان را مشروب می نماید، رودخانه ٔ قلعه کرم از ارتفاعات سیلاخور بالا سرچشمه گرفته قسمتی از قراء سیلاخور بالا و پائین را مشروب می نماید، رودخانه ٔ ونائی که از ارتفاعات ونائی سرچشمه گرفته به رودخانه ٔ باغ شاه منتهی می شود. شهرستان بروجرد از چهار بخش اشترینان ، درود (دورود)، الیگودرز و حومه تشکیل شده است . جمع آبادیها اعم از شهر و قصبه و ده 739و جمعیت آن در حدود 252هزار تن است . زبان مادری سکنه ٔ شهرستان فارسی لری و مذهب عموم مسلمانان شیعه ٔ اثناعشری است . محصول عمده ٔ شهرستان عبارت است از غلات ، حبوب ، پنبه ، میوه ، چغندرقند، توتون ، و مختصر برنج . در کوهستان فیال کانهای زغال سنگ و گوگرد و سرب کشف شده ولی استخراج نمی گردد. از صنایع دستی مردان ورشوسازی و تخت خواب و صندلی سفری سازی شهرت دارد. صنایع دستی زنان بافتن قالی و قالیچه و جاجیم و گلیم است . راههای شوسه ٔ شهرستان عبارت است از راه شوسه ٔ بروجرد به ملایر، بروجرد به درود و خرم آباد، درود به الیگودرز که تا ایستگاه ازنا راه آهن و از ازنا تا الیگودرز شوسه ٔ درجه 3 می باشد. (از فرهنگجغرافیایی ایران ج 6).