بین الامرین

بین الامرین . [ ب َ نَل ْ اَ رَ ] (ع ق مرکب ) میان دو امر : لاجبر و لاتفویض بل امر بین الامرین ، از روایات مستفیضی است که از ائمه علیهم السلام در باب اختیاروارد شده و جبر و تفویض یا قدر را رد کرده اند و بر بطلان آن استدلال فرموده و امر بین امرین را ثابت نموده اند و معنی اجمالی این است که انسان در افعال خود نه چنان مجبور و بی اختیار است که مانند ابزار دست کارگر باشد و از خود نیروی دفاع و امتناع نداشته باشد ونه چنان که در کردار خود مستقل باشد و خدا را هیچگونه دخالتی در آن نباشد. مرحوم مجلسی در بحارالانوار هشت قول در این باره از متکلمین و علما نقل میکند و بر هر یک ایرادی وارد می نماید و عاقبت خود وجه نهمی را برمیگزیند. محمدبن ابی عبداﷲ عن حسین بن محمدعن محمدبن یحیی ... عن ابی عبداﷲ علیه السلام قال : لاجبر و لاتفویض ولکن امر بین امرین قال : قلت و ما امر بین امرین ؟ قال : مثل ذلک رجل رأیته علی معصیة فنهیته فلم ینته فترکته ففعل تلک المعصیة فلیس حیث لم یقبل منک فترکته کنت انت الذی امرته بالمعصیة. (اصول کافی چ سیدجواد مصطفوی ج 1 ص 224). برای اطلاع بیشتر رجوع به بحارالانوار ملامحمدباقر مجلسی ج 3 ص 1 تا 25 چاپ سنگی و اصول کافی ج 1 ص 215 و حواشی آن چ کتابفروشی علمیه ٔ اسلامیه ٔ تهران و نیز رجوع به اختیار و جبر و تفویض شود.