ثمره

ثمره . [ ث َ م َ رَ ] (اِخ ) یا صد کلمه ٔ بطلمیوس . فصوص مقتبس از کتاب بطلمیوس فلکی در احکام نجوم . حاج خلیفه گوید اسم آن بیونانی انطرومطا یعنی صد کلمه است و آن ثمره ٔ کتب چهارگانه آن است که بطلمیوس برای شاگردش سورس تألیف کرد. شروح چند بر ثمره نوشته اند مانند شرح ابی یوسف الاقلیدسی و شرح ابی محمدالشیبانی و شرح ابی سعیدالثمالی و شرح ابن طبیب الجاثلیقی السرخسی و شرح بعض منجمین که چنین آغاز میشود: احمداﷲ حمداً لایبلغ الافکار حده . الخ . آن منجم گوید که آن شرح را از امیر ابی شجاع رستم بن المرزبان در سال 485 هَ . ق . فرا گرفته و در آن بین شروح مذکور جمع کرده است . دیگر شرح علامه ٔ نصیرالدین محمدبن محمد طوسی متوفی بسال 672 هَ . ق . که آن شرح مفید به فارسی است و خواجه آن را برای صاحب دیوان محمدبن شمس الدین تألیف کرده است - انتهی .