جامع مشهد

جامع مشهد. [ م ِ ع ِ م َ هََ ] (اِخ ) مسجد گوهرشاد که صحن جنوبی مرقد مطهر حضرت رضوی (ع ) محسوب میشود. بانی آن گوهرشادآغا،زن شاهرخ پسر امیر تیمور است . این مسجد یکی از ابنیه ٔ بسیار عالی است که کاشیهای معرق و غیر معرق آن باچینیهای بسیار ممتاز برابری میکند. چهار در دارد:
دری به بازار بزرگ و دری به محوطه ٔ پائین پا که مقبره ٔ شیخ بهائی است و در سوم به سمت خانه ٔ حاج میرزا موسی خان و در چهارم به معبر عام باز میشود. این جامع دارای ایوانهایی است بدینقرار:
1- ایوان مقصوره با گنبدی بسیار عالی و دو گلدسته ٔ بلند کاشی که ارتفاع آن بیست و پنج ذرع و نیم و دهنه ٔ آن دوازده ذرع و طول آن سی و چهار ذرع و ارتفاع گنبد چهل و یک ذرع و قطر پیهای آن پنج ذرع و ارتفاع گلدسته چهل و یک ذرع است . این ایوان در سال 820 هَ .ق . ساخته شده است . 2- ایوان دارالسعاده که سمت مرقد واقع شده و به مرقد منوره راه دارد. 3- ایوان غربی ، شبستانهای بزرگی اطراف صحن است و مسجد پیره زن در وسط صحن قرار دارد. (از مرآت البلدان ج 4 ص 121). مسجد پیره زن را اخیراً خراب کرده و جای آن حوضی در وسط صحن بنا کرده اند. مؤلف مرآت البلدان آرد: جامع دیگری در مشهد بنام مسجد شاه وجود دارد که از بناهای ازبکیه است و فعلاً جزدو منار و یک گنبد که قریب الانهدام است چیزی از آن باقی نمانده است . (از مرآت البلدان ج 4 ص 121).