جرجی زیدان
لغت‌نامه دهخدا
جرجی زیدان . [ ج ُ زَ ] (اِخ ) ابن حبیب زیدان . مورخ و روزنامه نگار و داستان نویس و لغوی معروف عرب ، در ماه تشرین (اکتبر) 1861 م . / 1278 هَ . ق . در یک خاندان مسیحی عرب در بیروت بدنیا آمد، و تحصیلات مقدماتی را در مدارس آنجا فراگرفت و در کودکی چندی به نقاشی و زبان انگلیسی پرداخت آنگاه بتحصیل طب و پس از آن به داروسازی در دانشکده ٔ امریکایی بیروت اشتغال یافت و چون لازمه ٔ فراگرفتن داروسازی آموختن زبان لاتین بود آن زبان را نیز بحد کامل فراگرفت . وی پس از بپایان رساندن تحصیلات خود بر اثر فشار عمال دولت عثمانی بقاهره رفت و به نوشتن مجله ، «الزمان » پرداخت . جرجی زیدان ابتدا میخواست در دانشکده ٔ قاهره مشغول تحصیل شود اما موفق نشد و در سال 1884 م . با ژنرال گردون حاکم انگلیسی سودان بعنوان مترجم انگلیسی و عربی به خرطوم رفت و در جنگهای احمد مهدی سودانی حضور یافت و پس از پایان آن آشوب سفری به لندن کرد وپس از بازگشت به قاهره با مجله ٔ معروف «المقتطف » همکاری کرد و کمی بعد از آن کار کناره گرفت و در سال 1889 م . کتابی بنام «تاریخ الماسونیه العام » (تاریخ فراماسونها) انتشار داد و در ضمن در مدرسه ٔ داروسازی قبطی های قاهره تدریس میکرد. او بسال 1892 م . مجله ٔ معروف ماهانه «الهلال » را انتشار داد که تاکنون توسط فرزندانش منتشر میشود. جرجی زیدان مدتی در بیروت بتدریس دو زبان «عبرانی » و «سریانی » پرداخت و سرانجام درقاهره بتألیف کتب خود مشغول شد تا این که بسال 1914م . برابر 1337 هَ . ق . بر اثر سکته ٔ دماغی در قاهره درگذشت . جرجی زیدان نخستین نویسنده ٔ عرب است که بسبک نویسندگان اروپایی موضوعات تاریخی و علمی اسلامی رابصورت داستان (رمان ) انتشار داد و اکثر این داستانها به فارسی ترجمه شده است . او را تألیفات بسیاری است که از آن جمله است : 1 - تاریخ آداب اللغة العربیة.در چهار جلد. 2 - تاریخ التمدن الاسلامی در پنج جلد . 3 - علم الفراسة الحدیث . 4 - روایات تاریخ الاسلام . 5 - تاریخ مصر الحدیث . 6 - تاریخ العرب قبل الاسلام . 7 - الفلسفة اللغویة و الالفاظ العربیة. 8 - تاریخ انگلترا. 9 - التاریخ العام منذ الخلیقة الی الان . 10 - تاریخ الیونان و الرومان . 11 - طبقات الامم و السلاسل البشریة. و صدها مقاله به عربی درباره ٔ اسلام و مسلمانان که تحقیقات وی مورد تصدیق دانشمندان قرار گرفته است . (از معجم المؤلفین و الموسوعه و مقدمه ٔ ترجمه ٔ تاریخ تمدن جرجی زیدان ).
