ترجمه مقاله

حالب

لغت‌نامه دهخدا

حالب . [ ل ِ ] (ع ص ) نعت فاعلی از حلب . دوشنده ٔ شیر. دوشنده . دوختار :
تو هنوز از خارج آن را طالبی
مجلبی از دیگران چون حالبی .

مولوی .



|| (اِ) کِش . کشال . || رگ بن ران که از راه آن بول از گرده بسوی مثانه آید و آن دو باشد. و از آن دو باکلمه ٔ حالبَین ، تثنیه ٔ حالب عبارت کنند. و میرزا علی در تشریح گوید: مجرائیست که بول را از حوضچه ای به مثانه می برد برای هر کلیه ای یک و بندرت دواَند. حجم آن بسیار تغییرپذیر و کلیةً به اندازه ٔ قلم کتابت است ، امّا اگر مانعی جهت جریان بول باشد زیاده متسع میشود. طول آن مختلف از بیست وپنج تا سی صدِ یک گز است . از فوق بتحت و از وحشی به انسی تا محاذات عجز به اریب ممتدّ و از آنجا به قدّام و انسی تا قعر مثانه نازل و به میان غشاء مخاطی و عضلی آن نفوذ کرده پس از سیر یک تا دوصدِ یک گز، مابین این دو غلاف در یکی از زاویه های خالی مثلّث بتوسط ثقبه ٔ تنگی باز میشود. و در معبر بطنی از قدام با صفاق و عروق منوی یا رحمی تخمدانی که بسیار به اُریب با آنها تقاطع کرده از خلف با پسواس و از تحت با زاویه ٔ محل ّ انشعاب شریان حرقفی اصلی مجاور است . حالب ایمن در طرف وحشی ورید اجوف واقع و با انتهای معاء دقاق تقاطع کرده از عجز که گذشت یعنی در تجویف حوضی با شریان سروی یا بندنافی قائم مقام آن و با عروق تحت عانی در مردان با مجرای ناقل و در زنان با جزء فوقانی و طرفی عنق رحم متقاطع است از فوق اوّل در ثخن رباط عریض واقع پس متوالیاً بکنار وحشی و تحتانی و انسی آن می آید. رجوع به حالبان و حالبین شود.
ترجمه مقاله