ترجمه مقاله

حامد حسین

لغت‌نامه دهخدا

حامد حسین . [ م ِ ح ُ س َ ] (اِخ ) (میرسید...) موسوی هندی نیشابوری ، صاحب عبقات الانوار، فرزند سیدمحمدقلی . مؤلف ریحانة الادب او را بعنوان صاحب عبقات در حرف «ص » آورده گوید: حجة الاسلام والمسلمین لسان الفقهاء والمجتهدین ترجمان الحکماء والمتکلمین علامةالعصر میر حامد حسین موسوی هندی ابن المفتی سیدمحمد تقی بن محمد حسین بن حامد حسین بن زین العابدین ، از ثقات و ارکان علمای امامیه و وجوه و اعیان فقهاء اثنی عشریه و جامع علوم عقلیه و نقلیه . وجود وی از آیات الهیه و از مفاخر شیعه بلکه عالم اسلام بوده و بالخصوص از وسائل سربلندی این قرن حاضر بر قرون دیگر میباشد و علاوه بر فقاهت و دیگر علوم دینیه در علم شریف حدیث و اخبار و آثار و معرفت احوال رجال فریقین و علم کلام خصوصاً در مبحث امامت دارای مقامی عالی و کثرت احاطه و تبحر علمی او مسلم خودی و بیگانه و عرب و عجم و عامه و خاصه بوده و در مدافعه از حوزه ٔ دیانت و بیضه ٔ شریعت اهتمام تمام داشته ، و تمامی ساعات و دقائق عمر شریفش در تألیفات دینی مصروف بوده و آنی فروگذاری نداشته ، تا آنکه دست راست او از کثرت تحریر و کتابت عاطل شده و در اواخر با دست چپ می نگاشته است . واز مراجعه به کتاب عبقات او مکشوف میگردد که از صدراسلام تا عصر وی احدی در فن کلام خصوصاً درباب امامت بدان منوال و نمط تصنیفی نپرداخته و حاجی میرزا محمدحسن شیرازی و شیخ زین العابدین مازندرانی و اکثر بزرگان وقت تقریظات بسیاری بر آن کتاب نوشته اند. و شیخ عباس هندی رساله ای مخصوص موسوم به سواطعالانوار فی تقریظات عبقات الانوار، تألیف و تا بیست وهشت تقریظ از حجج اسلام طراز اول نقل ، و در بعض از آنها گفته شده است که در یک سال به سبب انتشار این کتاب عده ای از سنیان هندی شیعه شده اند و مخفی نماند که کتاب عبقات در امامت و رد کلمات بر باب امامت کتاب تحفه ٔ اثنی عشریه ٔ مولوی شاه عبدالعزیزبن ولی اﷲ دهلوی است که مردی سنی و متعصب بوده و تواتر عده ای از اخبار امامت را انکارکرده . صاحب عبقات در این کتاب تواتر آنها را از قول بزرگان اهل سنت نقل کرده است . کتاب عبقات بنام مجلد طیر، غدیر، نور، تشبیه ، ولایت ، مدینةالعلم ، و جز آن حاوی چندین مجلد بوده و همه ٔ آنها در لکهنو چاپ شده است . تألیفات میر حامد حسین بسیار است ، و از آن جمله «استقصاء الافحام و استیفاء الانتقام فی ردّ منتهی الکلام » است . منتهی الکلام تألیف ملا حیدرعلی سنی است . حامد حسین در این کتاب و مسئله ٔ تحریف قرآن و زندگی امام صاحب الزمان را بتفصیل در ده مجلد به پارسی نوشته ودر هند چاپ کرده است . و «اسفارالانوار عن وقایع افضل الأسفار» و «افحام اهل المین فی ردّ ازالةالغین » و «عبقات الانوار فی امامة الأئمة الاطهار» فارسی در چندین مجلد که در فوق ذکر شد، و جز آنها که در حدود دویست تألیف میباشد. وفات میر حامد حسین در هجدهم صفر سال 1306 هَ . ق . در لکهنو واقع و در حسینیه ٔ خود مدفون گردید. برادر حامد حسین اعجاز حسین صاحب «کشف الحجب والاستار عن وجه الکتب والاسفار» است . رجوع به اعجاز حسین و نیز رجوع به ریحانة الادب ج 2 صص 432-433 شود.
ترجمه مقاله