حب
لغت‌نامه دهخدا
حب . [ ح َب ب ] (ع اِ) دانه . (دستوراللغة) (مهذب الاسماء) (ترجمان القرآن ). دان . حبة. ج ،حبوب ، حبان ، حبوبات . آنچه در ثمر بارز باشد و بی غلاف مثل گندم و جو. || تخم . بزر :
مسکن دشمن تو بود و بُوَد
هر زمینی کز او نروید حب .
من به یمگان در نهانم علم من پیدا چنانک
فعل نفس رستنی پیداست اندر بیخ و حب .
اندیشه کن یکی ز قلمهای ایزدی
در نطفه ها و خایه ٔ مرغان و بیخ و حب .
حبّه ٔ مهر تو گر ابر بگیرد پس از آن
از زمین برنزندجز اثر حُب ّ تو حب .
پهلوان چَه را چو ره پنداشته
شوره اش خوش آمده حب کاشته .
همچنان گردد هم اندر دم زمین
سبز کشت از سنبل و حب ثمین .
|| داروهای کوفته و سرشته و به گلوله های خرد به اندازه ٔ ماشی تا نخودی و کوچکتر و بزرگتر کرده . ج ، حبوب : گردها و عصاره های لاینحل در آب و بدطعم و بدبو راکه مقدار شربت آن کم باشد با شربت گلیسیرین یا صمغ و یا نشاسته و امثال آن بسرشند سپس حب سازند، و این برای سهولت بلع است که بیمار را از خوردن مایع بدبو و بدطعم معاف میدارد.
- حب کردن ؛ گلوله ساختن داروهای سرشته و کوفته . تحثیر :
همچو مطبوخ است وحب کآن را خوری
تا بدیری شورش و رنج اندری .
ور حب و مطبوخ خوردی ای ظریف
اندرون شد پاک زَاخلاط کثیف .
|| چینه . چنه . || پاره ٔ شکسته از قند یا نبات به مقدار بادامی یا بزرگتر: یک حب قند.
مثل حب نبات ؛ نهایت شیرین (میوه چون انگور شیرین ، هندوانه ٔ شیرین ). || بسیار جمیل .
- حب انگور ؛ حبه و شگله و گله ٔ آن .
- حب کردن ؛ جدا کردن حب های انگور و مانند آن از خوشه و توده کردن . حبه کردن .
- حب نبات ؛ یک قطعه نبات . یک پاره نبات .
مسکن دشمن تو بود و بُوَد
هر زمینی کز او نروید حب .
فرخی .
من به یمگان در نهانم علم من پیدا چنانک
فعل نفس رستنی پیداست اندر بیخ و حب .
ناصرخسرو.
اندیشه کن یکی ز قلمهای ایزدی
در نطفه ها و خایه ٔ مرغان و بیخ و حب .
ناصرخسرو.
حبّه ٔ مهر تو گر ابر بگیرد پس از آن
از زمین برنزندجز اثر حُب ّ تو حب .
سنائی .
پهلوان چَه را چو ره پنداشته
شوره اش خوش آمده حب کاشته .
مولوی .
همچنان گردد هم اندر دم زمین
سبز کشت از سنبل و حب ثمین .
مولوی .
|| داروهای کوفته و سرشته و به گلوله های خرد به اندازه ٔ ماشی تا نخودی و کوچکتر و بزرگتر کرده . ج ، حبوب : گردها و عصاره های لاینحل در آب و بدطعم و بدبو راکه مقدار شربت آن کم باشد با شربت گلیسیرین یا صمغ و یا نشاسته و امثال آن بسرشند سپس حب سازند، و این برای سهولت بلع است که بیمار را از خوردن مایع بدبو و بدطعم معاف میدارد.
- حب کردن ؛ گلوله ساختن داروهای سرشته و کوفته . تحثیر :
همچو مطبوخ است وحب کآن را خوری
تا بدیری شورش و رنج اندری .
مولوی .
ور حب و مطبوخ خوردی ای ظریف
اندرون شد پاک زَاخلاط کثیف .
مولوی .
|| چینه . چنه . || پاره ٔ شکسته از قند یا نبات به مقدار بادامی یا بزرگتر: یک حب قند.
مثل حب نبات ؛ نهایت شیرین (میوه چون انگور شیرین ، هندوانه ٔ شیرین ). || بسیار جمیل .
- حب انگور ؛ حبه و شگله و گله ٔ آن .
- حب کردن ؛ جدا کردن حب های انگور و مانند آن از خوشه و توده کردن . حبه کردن .
- حب نبات ؛ یک قطعه نبات . یک پاره نبات .
