خشنود
لغت‌نامه دهخدا
خشنود. [ خ ُ ] (ص ) راضی . خوشحال . مسرور. خوش . مسرور. خرسند. شادمان . (ناظم الاطباء) :
داری گِنگی کلندره که شب و روز
خواجه ٔ ما را ز کیر دارد خشنود.
جهان آفرین از تو خشنود باد
دل بدسگالت پر از دود باد.
اگر شاه خشنود گردد ز من
وزین نامور پرگناه انجمن .
که خشنود شد از تو بهرام گو
چو خشنود شد از تو خشنود شو.
چنین پاسخ آوردش اسفندیار
که خشنود بادا ز من شهریار.
هر آن پسر که پدر زان پسر بود خشنود
نه روز او بد باشد نه عیش او دشوار.
مگر باری ز من خشنود گردد
بود در کار من سعی تو مشکور.
نشد سنگین دلش بر رام خشنود
که نقش از سنگ خارا کی توان زود.
نیست کسی جز من خشنود ازو
نیک نگه کن بیمین وشمال .
تو عبرت دو جهانی و میروی و دلت
زبخت ناخشنود و خدای ناخشنود.
عبداﷲ طاهر یکی از بزرگان سپاه خویش بازداشته بود هر چند در باب او سخن گفتندی از وی خشنود نگشت . (نوروزنامه ).
خشنودم از خدای بدین نیستی که هست
از صد هزار گنج روان کنج فقر به .
هر که محبت او برای طعمه است در زمره ٔ بهائم معدود گردد چون سگی گرسنه که با استخوانی شاد شود و بنان پاره ای خشنود. (کلیله و دمنه ).
واپسین دیدارش از من رفت و جانم براثر
گر برفتی در وداعش من زجان خشنودمی .
او بس مکان که داده و تمکین که کرده اند
خشنودم از کیای ری و ازکیای ری .
هست خشنود هر کس از دل خویش
نکند کس عمارت گل خویش .
دهقان پسری یافتندبر آن صورت که حکیمان گفته بودند پدرش را و مادرش را بخواند و بنعمت بیکران خشنود گردانید. (گلستان سعدی ).
خلق از تو برنجند و خدا ناخشنود.
اگر خدای نباشد ز بنده ای خشنود
شفاعت همه پیغمبران ندارد سود.
پیام ما که رساند بخدمتش که رضا
رضای اوست اگر خسته دارد ار خشنود.
|| مقابل خشمگین . (یادداشت مؤلف ) :
بگاه خشم او گوهر شود همرنگ شونیزا
چنو خشنود باشد من کنم ز انفاس قر میزا.
|| قانع. (یادداشت بخط مؤلف ) :
توانگر شود هر که خشنود گشت
دل آزور خانه ٔ دود گشت .
چو خشنود باشی تن آسان شوی
وگر آز ورزی هراسان شوی .
داری گِنگی کلندره که شب و روز
خواجه ٔ ما را ز کیر دارد خشنود.
منجیک .
جهان آفرین از تو خشنود باد
دل بدسگالت پر از دود باد.
فردوسی .
اگر شاه خشنود گردد ز من
وزین نامور پرگناه انجمن .
فردوسی .
که خشنود شد از تو بهرام گو
چو خشنود شد از تو خشنود شو.
فردوسی .
چنین پاسخ آوردش اسفندیار
که خشنود بادا ز من شهریار.
فردوسی .
هر آن پسر که پدر زان پسر بود خشنود
نه روز او بد باشد نه عیش او دشوار.
فرخی .
مگر باری ز من خشنود گردد
بود در کار من سعی تو مشکور.
منوچهری .
نشد سنگین دلش بر رام خشنود
که نقش از سنگ خارا کی توان زود.
(ویس و رامین ).
نیست کسی جز من خشنود ازو
نیک نگه کن بیمین وشمال .
ناصرخسرو.
تو عبرت دو جهانی و میروی و دلت
زبخت ناخشنود و خدای ناخشنود.
ناصرخسرو.
عبداﷲ طاهر یکی از بزرگان سپاه خویش بازداشته بود هر چند در باب او سخن گفتندی از وی خشنود نگشت . (نوروزنامه ).
خشنودم از خدای بدین نیستی که هست
از صد هزار گنج روان کنج فقر به .
خاقانی .
هر که محبت او برای طعمه است در زمره ٔ بهائم معدود گردد چون سگی گرسنه که با استخوانی شاد شود و بنان پاره ای خشنود. (کلیله و دمنه ).
واپسین دیدارش از من رفت و جانم براثر
گر برفتی در وداعش من زجان خشنودمی .
خاقانی .
او بس مکان که داده و تمکین که کرده اند
خشنودم از کیای ری و ازکیای ری .
خاقانی .
هست خشنود هر کس از دل خویش
نکند کس عمارت گل خویش .
نظامی .
دهقان پسری یافتندبر آن صورت که حکیمان گفته بودند پدرش را و مادرش را بخواند و بنعمت بیکران خشنود گردانید. (گلستان سعدی ).
خلق از تو برنجند و خدا ناخشنود.
سعدی (غزلیات ).
اگر خدای نباشد ز بنده ای خشنود
شفاعت همه پیغمبران ندارد سود.
سعدی .
پیام ما که رساند بخدمتش که رضا
رضای اوست اگر خسته دارد ار خشنود.
سعدی (بدایع).
|| مقابل خشمگین . (یادداشت مؤلف ) :
بگاه خشم او گوهر شود همرنگ شونیزا
چنو خشنود باشد من کنم ز انفاس قر میزا.
بهرامی .
|| قانع. (یادداشت بخط مؤلف ) :
توانگر شود هر که خشنود گشت
دل آزور خانه ٔ دود گشت .
فردوسی .
چو خشنود باشی تن آسان شوی
وگر آز ورزی هراسان شوی .
فردوسی .
