دانیه

دانیه . [ ی َ ] (اِخ ) شهری است به اندلس (اسپانیا) از اعمال بلنسیه در 25میلی شاطبه در جانب مشرق و بر کنار دریا واقع است و لنگرگاهی عجیب دارد بنام سُمان و بستانهای پر انگور و موز و انجیر. (معجم البلدان ). ابوعمرو مقری از آنجاست . (منتهی الارب ). نسبت به دانیة را دانی آرند. ابن جبیر گوید: آنجا را قاعون نیز نامند. (رحله ٔ ابن جبیر). و ظاهراً این نام به مناسبت جبل قاعون که از مجاورت آن شهر گذرد بدانجا داده شده است . صاحب قاموس الاعلام ترکی آرد: قصبه ای است از اعمال بلنسیه ٔ اسپانیا و در دوران حکومت اسلامی شهری آباد بوده است و در عهد حکومت ملوک طوایف از طرف ابوالحسن (ابوالجیش ) مجاهد عامری پایتخت سلسله ٔ امیران دانیه قرار داده شد و بسبب رعایت احوال و حسن رفتار، علماء قرائت روی بدانجا نهادند و آنجا مسقط رأس بسیاری از فضلاء گشت . امروزه دهی بنام دنیه بر جای آن شهر باقیست . این ناحیه در قدیم بسبب هیکلی عظیم متعلق به دیانا الهه ٔ ماه ، به دیانیوم شهرت گرفته بوده است . (از قاموس الاعلام ترکی ). شهر دانیة بر دریا تکیه دارد و ربضی آبادان و سوری محکم . و سور آن در ناحیه ٔ مشرق داخل دریاست و بمهارت و استادی ساخته آمده و کشتیها بدانجا درآیند و تاکستانها و انجیرستانها دارد و کارگاههای کشتی سازی بدانجا باشد و کشتیهای بخاری و جنگی از آنجا بیرون آید و در جانب جنوب آن کوهساری عظیم و مستدیر است بنام جبل قاعون . (از الحلل السندسیه ج 1 ص 110).