زاویه ٔ قائمه

زاویه ٔ قائمه . [ ی َ / ی ِ ی ِ ءِ م َ / م ِ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) زاویه ای است که 90 درجه باشد در صورتی که محیط کره را بسیصد و شصت درجه تقسیم کنند و بعبارت دیگر چون بر خط راست مفروش یعنی خط افقی ، خطی قائم کنند پس سطحه ٔ میان ضلعین زاویه ٔ قائمه خواهد بود. (ناظم الاطباء). بیرونی آرد: چون خطی راست بر خطی اوفتد مانند زبانه ٔ ترازو بر عمودش و آن دوزاویه کزین سوی و زان سوی خطاند مر یکدیگر را راست باشند. هر یکی را قائمه خوانند و آن خط را عمود خوانند. (التفهیم ص 8). در کشاف اصطلاحات الفنون آمده : اگر در صورت امتداد یک ضلع زاویه ، زاویه ٔ دیگری مساوی زاویه ٔ نخستین پدید آید، این دو زاویه را قائمه خوانند، زیرا یکی از آن دو قائم بر دیگری است . و زاویه ٔ قائمه را زاویه ٔ محدوده نیز خوانند زیرا دارای اندازه ٔ ثابت و اختلاف ناپذیر است . و آن را زاویه ٔ معموده نیز گویند، زیرا هر یک از دو ضلع آن عمود بر ضلع دیگراست . (از کشاف اصطلاحات الفنون ج 1 ص 624). و رجوع به آنندراج و شرح تذکره ٔ خفری باب اول فصل اول شود.