زایل شدن
لغت‌نامه دهخدا
زایل شدن . [ ی ِ ش ُ دَ ] (مص مرکب ) زائل شدن . برطرف شدن . دورشدن : سلو؛ زائل شدن اندوه عشق . (تاج المصادر) (دهار) : پس در این باب نامه توان نبشت چنانکه بدگمانی آلتونتاش زایل شود. (تاریخ بیهقی ). چون از خلیفه این بشنودم عقل از من زایل شد. (تاریخ بیهقی ).
چون علت زایل شد و بگشاد زبانم
مانند معصفر شد رخسار مزعفر.
خلل از ملک چون شود زایل
جز به رای وزیر و تیغ امیر.
دارو سبب درد شد اینجا چه امید است
زایل شدن عارضه و صحت بیمار.
گرچه بیدل رنگ آتش خانه ، از ما ریختند
از جبینم چون شود داغ فنا زایل نشد.
|| بسرآمدن . بپایان رسیدن : و این وقت سال سی ویکم بود از هجرت ، ملک پارسیان زایل شد و اسلام قوت گرفت . (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 112).
بزرگی از او دان و منت شناس
که زایل شود نعمت ناسپاس .
|| فانی شدن . (ناظم الاطباء) :
نور این خورشید اگر زایل شود
نورآن خورشید جاویدان بود.
زایل شود هرآنچه بکلی کمال یافت
عمرم زوال یافت کمالی نیافته .
چون علت زایل شد و بگشاد زبانم
مانند معصفر شد رخسار مزعفر.
ناصرخسرو.
خلل از ملک چون شود زایل
جز به رای وزیر و تیغ امیر.
ناصرخسرو.
دارو سبب درد شد اینجا چه امید است
زایل شدن عارضه و صحت بیمار.
(از کلیله و دمنه ).
گرچه بیدل رنگ آتش خانه ، از ما ریختند
از جبینم چون شود داغ فنا زایل نشد.
میرزا بیدل (از آنندراج ).
|| بسرآمدن . بپایان رسیدن : و این وقت سال سی ویکم بود از هجرت ، ملک پارسیان زایل شد و اسلام قوت گرفت . (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 112).
بزرگی از او دان و منت شناس
که زایل شود نعمت ناسپاس .
سعدی (بوستان ).
|| فانی شدن . (ناظم الاطباء) :
نور این خورشید اگر زایل شود
نورآن خورشید جاویدان بود.
عطار.
زایل شود هرآنچه بکلی کمال یافت
عمرم زوال یافت کمالی نیافته .
سعدی .
