زایل وتد

زایل وتد. [ ی ِ ل ِ وَ ت َ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) در نزد اهل رمل : خانه های سوم و ششم و نهم و دوازدهم است و آنها را ساقط عن الوتد نیز گویند بجهت آنکه هر یک از این خانه ها نظر بطالع ندارد و خانه ٔ اول و چهارم و هفتم و دهم را وتد و خانه ٔ پنجم و هشتم و یازدهم را مائل وتد نامند. (از کشاف اصطلاحات الفنون : وتد). رجوع به وتد و مایل وتد شود. || اهل رمل در سیر نقطه : سومین خانه را از هر یک از خانه های آتشی ، بادی ، آبی و خاکی ، زائل وتد آتش و زائل وتد باد و زایل وتد آب و زایل وتد خاک نامند. و فائدة آن در حساب آشکار شود چنانکه میگویند: وتد دلیل آحاد، مائل دلیل عشرات ، زائل دلیل مئات و وتد الوتد دلیل الوف است . و بدانکه اگرنقطه ٔ مطلوب در وتد باشد خوب بود ودلیل برعزت و قدر و قیمت آن شی ٔ کند و شهرت او در همه آفاق . و اگر در زائل بود دلیل بی قدری و بی قیمتی وبی عزتی آن شی ٔ کند و مجهولی او در همه آفاق . و نقطه در وتد مطلوب را حاصل کند بی مانع کاری بزرگ بود.. ودر زائل دلیل است بر عدم حصول ، و نیز وتد دلیل حامل است . یعنی آن چیز بالفعل در وجود آید و مایل دلیل مستقبل است . و زائل ضعیف است ، دلیل بر ماضی کند، یعنی از گذشته میپرسد. (از کشاف اصطلاحات الفنون ج 2 ص 1453). رجوع به وتد، مایل وتد و وتد الوتد شود. || بر طبق اصطلاح اهل رمل در مراتب سیر نقطه : نقطه را اگر در عنصر خود باشد وتد نامند و اگر در سوم عنصر خود باشد زایل وتد و اگر در چهارم عنصر خود باشد وتد الوتد گویند. مثلاً: نقطه ٔ آتش در خانه های آتشی وتد است ... و در خانه های خاکی وتد الوتد. و همچنین نقطه ٔ آبی در خانه های آبی وتد است و در خانه های آتشی زائل الوتد و علیهذا القیاس نقطه ٔ باد و خاک . (از کشاف اصطلاحات الفنون ). رجوع به وتد و اوتاد زایله شود.