زداییدن
لغت‌نامه دهخدا
زداییدن . [ زِ / زُ / زَ دَ ] (مص ) دور کردن و ازاله ٔ چیزی از چیزی دیگر یا از کسی :
از بخشش تو عالم پر جعفری و رکنی
وز خلعت تو گیتی پر رومی و بهایی
مردی همی نمایی گیتی همی گشایی
بدعت همی زدایی طاعت همی فزایی .
و رجوع به زدودن شود.
|| پاک کردن و پاکیزه ساختن و صاف کردن و جلا دادن و زدودن . (ناظم الاطباء). پاک کردن زنگ از هر چیزی و مجازاً هر پاک کردن . زداینده . زدایه و زداییده از مشتقات آن است . (از فرهنگ نظام ). صاف کردن و پاکیزه ساختن . (برهان قاطع). دور کردن زنگ . (آنندراج ). صیقل زدن . صیقلی کردن . روشن ساختن :
دل خویش و کف خویش و رخ خویش و سر خویش
بزدای و بگشای و بفروز و بفراز.
رخ دولت بفروز آتش فتنه بنشان
دل حکمت بزدای آلت ملکت بطراز.
هر که رغبت کند در این معنی
دل بباید که پاک بزداید
زآنکه چون دست پاک باشد سخت
همی از انگبین نیالاید.
صفای باطن از دل می زداید علم ظاهر را
که پنهان جوهر آیینه از پرداز میگردد.
|| (مجهول ) زدوده شدن . نابود شدن . پاک شدن . محو شدن :
غمی که چون سپه زنگ ، ملک دل بگرفت
ز خیل شادی روم رخت زداید باز.
رجوع به زدودن شود.
از بخشش تو عالم پر جعفری و رکنی
وز خلعت تو گیتی پر رومی و بهایی
مردی همی نمایی گیتی همی گشایی
بدعت همی زدایی طاعت همی فزایی .
فرخی .
و رجوع به زدودن شود.
|| پاک کردن و پاکیزه ساختن و صاف کردن و جلا دادن و زدودن . (ناظم الاطباء). پاک کردن زنگ از هر چیزی و مجازاً هر پاک کردن . زداینده . زدایه و زداییده از مشتقات آن است . (از فرهنگ نظام ). صاف کردن و پاکیزه ساختن . (برهان قاطع). دور کردن زنگ . (آنندراج ). صیقل زدن . صیقلی کردن . روشن ساختن :
دل خویش و کف خویش و رخ خویش و سر خویش
بزدای و بگشای و بفروز و بفراز.
منوچهری .
رخ دولت بفروز آتش فتنه بنشان
دل حکمت بزدای آلت ملکت بطراز.
منوچهری .
هر که رغبت کند در این معنی
دل بباید که پاک بزداید
زآنکه چون دست پاک باشد سخت
همی از انگبین نیالاید.
ناصرخسرو.
صفای باطن از دل می زداید علم ظاهر را
که پنهان جوهر آیینه از پرداز میگردد.
صائب .
|| (مجهول ) زدوده شدن . نابود شدن . پاک شدن . محو شدن :
غمی که چون سپه زنگ ، ملک دل بگرفت
ز خیل شادی روم رخت زداید باز.
حافظ.
رجوع به زدودن شود.
