زکات

زکات . [ زَ ] (ع اِ) زکوة.خلاصه ٔ چیزی . برگزیده ٔ چیزی . (فرهنگ فارسی معین ). || (اصطلاح فقه ) آنچه به حکم شرع درویش و مستحق را دهند و این کار بر مسلمانان فرض است و زکات برمیوه هایی که برای خوردن عمل آورده باشند و بر میوه های دیگر (نظیر: انگور و خرما)، شتر، گاو، بز، گوسفندو حیوانات اهلی و زر و سیم و مال التجاره تعلق می گیرد. و زکات هر یک از اینها را نصابی است . مال زکات بحکم آیه ٔ 60 از سوره ٔ 9 (توبه ) قرآن مخصوص طبقات معینی از مردم است . (بر خلاف فی ٔ و غنمیت ، زکات شامل خاندان رسول نمیشود). ج ، زَکَوات . توضیح اینکه رسم الخط صحیح آن در عربی زکاة و در رسم الخط قرآنی زکوة است ، ولی به شیوه ٔ نویسندگان ایرانی زکات صحیح است . قیاس شود با حیات ، مشکات . (فرهنگ فارسی معین ) :
لاجرم دادند بی بیم آشکار
در بهای طبل و دف مال زکات .

ناصرخسرو.

آشکارا دهی از اندک و بی مایه زکات
رشوت حاکم جز در شب و پنهان ندهی .

ناصرخسرو.

زکات مال ، جز قلب و سرب ندهی بدرویشان
نثار میر، عدلیهای چون زهره بری رخشان .

ناصرخسرو.

نالد همی به زاری و گرید همی بدرد
هر کس که یافتی صدقات زکات تو.

مسعودسعد.

زندگانی چو مال میراث است
که نبینی بقاش جز به زکات .

خاقانی .

گر زکاتی به محرّم بدهی
چون خسیسان به صفر بازمگیر.

خاقانی .

جرعه ای کآن به زمین داده زکات سر جام
زو حنوط زمی پی سپر آمیخته اند.

خاقانی .

زکات لعل لبت را بسی طلبکارند
میان این همه خواهندگان بمن چه رسد.

سعدی .

آخر به زکات تندرستی
فریاد دل شکستگان رس .

سعدی .

آخر نگهی بسوی ماکن
کاین دولت حسن را زکات است .

سعدی .

من اگر کامروا گشتم و خوشدل چه عجب
مستحق بودم و اینها به زکاتم دادند.

حافظ.

نصاب حسن در حد کمال است
زکاتم ده که مسکین و فقیرم .

حافظ.

رجوع به زکوة شود.