شکفیدن
لغت‌نامه دهخدا
شکفیدن . [ ش ِ ک ُ دَ ] (مص ) بشکفیدن . آماسیدن . || شکفتن . شکفته گردیدن . (ناظم الاطباء). کنایه از شگفته و خندان شدن :
چو نامه بر سام نیرم رسید
ز شادی رُخش همچو گل بشکفید.
سکندر چو او را بدینگونه دید
ز شادی رُخش همچو گل بشکفید.
چو گل بشکفید از می سالخورد
رخ نامداران و شاه نبرد.
وقتی که چون دو عارض و رخسار تو
در باغ گل همی شکفد صدهزار.
اگر سیر کِشتم ، همی بشکفید
به اقبال من نرگس از تخم سیر.
بر بیرم کبود چنین هر شب
چندین هزار چون شکفد عبهر.
راحت روح از عذاب جهل در علم است از آنک
جز به علم از جان کس ریحان راحت نشکفید.
چو از خسرو چنان فرمان شنیدند
ز شادی همچو غنچه بشکفیدند.
چو سلطان نظر کرد و او را بدید
ز دیدار او همچو گل بشکفید.
- شکفیدن گل شادی در دل یا در دل و جان کسی ؛ کنایه از دلشاد و خرم گردیدن وی :
چو این آگهی نزد اثرط رسید
گل شادی اندر دلش بشکفید.
من در همه املاک دلی دارم و جانی
وندر دل و جانم گل شادی شکفیده ست .
چو نامه بر سام نیرم رسید
ز شادی رُخش همچو گل بشکفید.
فردوسی .
سکندر چو او را بدینگونه دید
ز شادی رُخش همچو گل بشکفید.
فردوسی .
چو گل بشکفید از می سالخورد
رخ نامداران و شاه نبرد.
فردوسی .
وقتی که چون دو عارض و رخسار تو
در باغ گل همی شکفد صدهزار.
فرخی .
اگر سیر کِشتم ، همی بشکفید
به اقبال من نرگس از تخم سیر.
ناصرخسرو.
بر بیرم کبود چنین هر شب
چندین هزار چون شکفد عبهر.
ناصرخسرو.
راحت روح از عذاب جهل در علم است از آنک
جز به علم از جان کس ریحان راحت نشکفید.
ناصرخسرو.
چو از خسرو چنان فرمان شنیدند
ز شادی همچو غنچه بشکفیدند.
نظامی .
چو سلطان نظر کرد و او را بدید
ز دیدار او همچو گل بشکفید.
سعدی (بوستان ).
- شکفیدن گل شادی در دل یا در دل و جان کسی ؛ کنایه از دلشاد و خرم گردیدن وی :
چو این آگهی نزد اثرط رسید
گل شادی اندر دلش بشکفید.
اسدی (گرشاسبنامه ).
من در همه املاک دلی دارم و جانی
وندر دل و جانم گل شادی شکفیده ست .
امیرمعزی .
