شگال
لغت‌نامه دهخدا
شگال . [ ش َ ] (اِ) شغال . (آنندراج ) (از برهان ) (غیاث ) (از فرهنگ جهانگیری ). جنسی از روباه و به سگ ماند و سرخ گون باشد و موی او نیز با موی روباه بیامیزند. (لغت فرس اسدی ). شغا :
امیران کامران دلیران کامجوی
هزبران تیزچنگ سواران کامکار
یکی پیش او به پای یکی در جهان جهان
یکی چون شگال نرم یکی چون پیاده خوار.
کجا حمله ٔ او بود چه کوهی چه مصافی
کجا هیبت او بود چه شیری چه شگالی .
هر کو سرش از طاعت آن شیر بتابد
گر شیر نر است او بخورد ماده شگالش .
نه بیش از شیر باشد گرچه باشد
دونده پیش شیر اندر شگالی .
درمان تو آن است که تا با تو زمانه
شیری بسگالد نسگالی تو شگالی .
مکن تو فرق ز پیر و جوان که نکند فرق
شگال گرسنه انگور طایفی ز چکاک .
میان اتباع او دو شگال بودند. (کلیله و دمنه ).
پرهیز نیست در دل ما جابگیر جز
جایی که نارسان چو شگالیم بر وننگ .
تو چون شگال بادی و انگور رزق تو
تو بر زمین همی شو و رزق تو بر وننگ .
شیر شرزه با او شگال ماده نمودی . (سندبادنامه ص 318). انگور شگال خورد و پنبه روباه . (سندبادنامه ص 80).
هست این شکارنامه ٔ شه کو به صیدگاه
از مغز شیر شرزه دهد طعمه ٔ شگال .
و رجوع به شغال و شکال شود.
امیران کامران دلیران کامجوی
هزبران تیزچنگ سواران کامکار
یکی پیش او به پای یکی در جهان جهان
یکی چون شگال نرم یکی چون پیاده خوار.
فرخی .
کجا حمله ٔ او بود چه کوهی چه مصافی
کجا هیبت او بود چه شیری چه شگالی .
فرخی (از فرهنگ اسدی ).
هر کو سرش از طاعت آن شیر بتابد
گر شیر نر است او بخورد ماده شگالش .
ناصرخسرو.
نه بیش از شیر باشد گرچه باشد
دونده پیش شیر اندر شگالی .
ناصرخسرو.
درمان تو آن است که تا با تو زمانه
شیری بسگالد نسگالی تو شگالی .
ناصرخسرو.
مکن تو فرق ز پیر و جوان که نکند فرق
شگال گرسنه انگور طایفی ز چکاک .
ناصرخسرو.
میان اتباع او دو شگال بودند. (کلیله و دمنه ).
پرهیز نیست در دل ما جابگیر جز
جایی که نارسان چو شگالیم بر وننگ .
سوزنی .
تو چون شگال بادی و انگور رزق تو
تو بر زمین همی شو و رزق تو بر وننگ .
سوزنی .
شیر شرزه با او شگال ماده نمودی . (سندبادنامه ص 318). انگور شگال خورد و پنبه روباه . (سندبادنامه ص 80).
هست این شکارنامه ٔ شه کو به صیدگاه
از مغز شیر شرزه دهد طعمه ٔ شگال .
امیرخسرو (از جهانگیری ).
و رجوع به شغال و شکال شود.
