شیم
لغت‌نامه دهخدا
شیم . [ ی َ ] (ع اِ) ج ِ شیمة. (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (دهار) (اقرب الموارد). خلقها. (مقدمه ٔ لغت میر سیدشریف جرجانی ص 3). خویهای نیک . (دهار). عادتها و خویها، و ج ِ شیمه است . (غیاث ). ج ِ شیمه ، به این معنی خویهای و خصلتها: الظلم من شیم النفوس . (یادداشت مؤلف ). ج ِ شیمة. خلقها. طبیعتها. عادتها. (فرهنگ فارسی معین ) : غور کردم و مکارم شیم ایشان از ادراک افهام و اوهام گذشته . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ). کریمه ٔ بر و شریفه ٔ کرم که در محاسن شیم یکتا بود... از شوی خویش بیزاری جست . (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 444). رجوع به شیمة شود.
- خجسته شیم ؛ خوش خوی . نیک خلق . نیک سرشت :
همه اجداد او خجسته شیم .
- خوب شیم ؛ نیکونهاد. خوب سرشت :
هر کجا گویی بوسهل وزیر شه شرق
همه گویند کریم و سخی و خوب شیم .
- شیطان شیم ؛ دیوخصلت . شیطان صفت :
پس مگو کایمه همه آدمی اند
آدمی هست که شیطان شیم است .
- کریم الشیم ؛ که خوی بخشندگی و بزرگواری دارد. بزرگ منش :
داد ببین تا کجاست فضل ببین تا که راست
کیست عظیم الفعال کیست کریم الشیم .
- کیوان شیم ؛ که خوی و خصلت عالی دارد :
چتر تو خورشیدفر تیغ تو مریخ فعل
علم تو برجیس حکم حلم تو کیوان شیم .
- خجسته شیم ؛ خوش خوی . نیک خلق . نیک سرشت :
همه اجداد او خجسته شیم .
(از حبیب السیر ج 3 ص 322).
- خوب شیم ؛ نیکونهاد. خوب سرشت :
هر کجا گویی بوسهل وزیر شه شرق
همه گویند کریم و سخی و خوب شیم .
فرخی .
- شیطان شیم ؛ دیوخصلت . شیطان صفت :
پس مگو کایمه همه آدمی اند
آدمی هست که شیطان شیم است .
خاقانی .
- کریم الشیم ؛ که خوی بخشندگی و بزرگواری دارد. بزرگ منش :
داد ببین تا کجاست فضل ببین تا که راست
کیست عظیم الفعال کیست کریم الشیم .
خاقانی .
- کیوان شیم ؛ که خوی و خصلت عالی دارد :
چتر تو خورشیدفر تیغ تو مریخ فعل
علم تو برجیس حکم حلم تو کیوان شیم .
خاقانی .
