طغرائی

طغرائی . [ طُ ] (اِخ ) عزیزالدین ، افضل الممالک ابوالفتوح علی بن فضل اﷲ الطغرائی . در تتمه ٔ صوان الحکمة، این عنوان را در ضمن ترجمه ٔ نجیب الدین ابوبکر طبیب نیشابوری آورده و گفته است که عزیزالدین طغرائی درباره ٔ نجیب الدین طبیب گوید: کل مریض مر هذا الفاضل علی باب داره فضلاً عن معالجته ، فقد فاز بالشفاء. سپس ناشر و محشی کتاب مزبور، معرفی صاحب عنوان را به لباب الالباب ج 2 ص 172 و معجم الادباء ج 5 ص 215 محول کرده است .
درلباب الالباب ج 2 ص 172 قصیده ای است از روحی ولوالجی که دو بیت زیر از آن قصیده و معلوم است که قصیده در مدیحه ٔ صاحب عنوان سروده شده :
بحر علوم افضل دولت ، علی ، کزو
دارد چو عقل گوهر فضل اﷲ اعتزاز
طغرائیی که هست بر خلق شرق و غرب
فرمان شاه جامه و طغرای او طراز.
در معجم الادباء ج 5 ص 215 قطعه ٔ ذیل در ضمن ترجمه ٔ احوال ابوالحسن علی بن زید البیهقی ایراد شده و مؤلف بدین نحو آورده که : و من شعر ابی حسن البیهقی الذی اورده لنفسه فی کتاب الوشاح فی عزیزالدین ابی الفتوح علی بن فضل اﷲ المستوفی الطغرائی ، و نقلته من خطه :
شموسی فی افق الحیاة هلال
و امنی من صرف الزمان محال
و الطلب و المطلوب عز وجوده
و ارجو و تحقیق الرجاء محال
الی کم ارجی من زمانی مسرة
و قد شاب من رأس الزمان قذال
وبال علی الطاوس الوان ریشه
و علم الفتی حقاً علیه وبال
و للدهر تفریق الاحبة عادة
و للجهل داءٌ فی الطباع عضال
لقد ساد بالمال المصون معاشر
و اخلاقهم للمخزیات عیال
و بینهم ذل المطامع عزة
و عندهم کسب الحرام حلال .
ناشر کتاب تتمه ٔ صوان الحکمة مینویسد: محتمل است ابوالفتوح همان عزیزالدین وزیر طغرل باشد که در 584 هَ . ق . کشته شد، و در رسائل وطواط مکتوبی است بنام «الاجل الامجد، مجدالملک عزیز طغرائی » و ظاهراً مراد همین عزیزالدین علی بن فضل اﷲ طغرائی است . (تتمه ٔ صوان الحکمة ص 157، 212).