علیش

علیش . [ ع ُ ل َ ] (اِخ ) محمدبن احمدبن محمد علیش مالکی مغربی اشعری شاذلی ازهری . مکنی به ابوعبداﷲ. وی از علمای مالکی اواخر قرن 13 هَ . ق . و اصل او از طرابلس غرب بود و در رجب سال 1217 هَ . ق . در قاهره متولدشد و در ازهر تحصیل کرد و در سال 1245 هَ . ق . در جامع ازهر به تدریس فقه مالکی پرداخت . وی متهم به همراهی قیام اعرابی شد و در حالی که در منزلش بستری بوداو را به بیمارستان زندان منتقل کردند و در نهم ذیحجه ٔ سال 1299 هَ . ق . در آنجا درگذشت . او راست : 1- الایضاح فی الکلام علی البسملة الشریفة. 2- تدریب المبتدی و تذکرةالمنتهی ، در فرائض مذاهب اربعه . 3- تقریب العقائد السنیة بالادلة القرآنیة. 4- حاشیه ٔ شرح ایساغوجی شیخ الاسلام ، در منطق ، که آن را به نام «القول المشرق علی شرح ایساغوجی فی المنطق » نامیده است . 5- حاشیه بر رسالة الصبان البیانیة، در علم بلاغت . 6- موصل الطلاب لمنح الوهاب فی قواعدالاعراب ، که شرح قواعدالاعراب شیخ یوسف برناوی است . 7- هدایةالسالک الی اقرب المسالک ، در فروع فقه مالکی . 8- هدایةالمرید لعقیدةالتوحید. که همه ٔ این کتب در قاهره بچاپ رسیده است . (از ریحانة الادب ج 3 ص 125 از معجم المطبوعات ص 1372 و معجم المؤلفین ج 9 ص 12). صاحب معجم المؤلفین به مآخذ ذیل نیز اشاره کرده است : فهرس المؤلفین بالظاهریة. هدیة العارفین بغدادی ج 2 ص 382. نفحةالبشام فی رحلةالشام قایاتی ص 6. معجم المطبوعات سرکیس ص 1372. فهرست الخدیویة ج 1 ص 385 و سایر مجلدات و صفحات . فهرس الازهریة ج 2 ص 383 و سایر مجلدات و صفحات . ایضاح المکنون بغدادی ج 1 ص 271 و سایر مجلدات و صفحات . الاعلام زرکلی ج 6 ص 244. اکتفاءالقنوع فندیک ص 495. مرآةالعصر زخورة ج 1 ص 196. الاَّداب العربیه شیخو ج 2 ص 85.تاریخ آداب اللغة العربیه ٔ جرجی زیدان ج 4 ص 305.