قراتوره
لغت‌نامه دهخدا
قراتوره . [ ق َ رِ ] (اِخ ) نام یکی از دهستانهای ششگانه ٔ بخش دیواندره ٔ شهرستان سنندج است . این دهستان در خاور بخش واقع است از طرف شمال و خاور به دهستان سیاه منصور، شهرستان بیجار از طرف جنوب به دهستان نجف آباد شهرستان بیجار از طرف جنوب باختر به دهستان سارال از باختر به دهستان اوباتو بخش دیواندره . وضع طبیعی ، منطقه ای است کوهستانی کم شیب و خاکی مستعد زراعت غلات ، دیم ، هوای آن سردسیر ولی نقاط کنار رودخانه نسبتاً معتدل است . بلندترین کوه دهستان کوه قراتوره است که در شمال خاوری دهستان واقع شده و ارتفاع قله ٔ آن 2197 متر است . گودترین نقطه ٔ دهستان (آبادی قزگه ) 1667 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. رودخانه ٔ قزل اوزن در جنوب این دهستان از باختر به طرف خاور جریان دارد و از دهستان سارال سرچشمه گرفته به طرف شهرستان بیجار جاری است . سه رودخانه بشرح زیر از این دهستان گذشته به رودخانه قزل اوزن ملحق میگردند: 1 - رودخانه ٔ رنگین : این رودخانه از دره و دامنه های خاوری کوه حاجی سید در دهستان اوباتو سرچشمه گرفته از کنار قصبه ٔ دیواندره گذشته ، در 8000گزی قصبه به رودخانه ٔ قزل اوزن ملحق می شود. 2 - رودخانه وَل کُشتی که از دهستان اوباتو سرچشمه گرفته در طول دهستان جاری و اکثر قراء دهستان طرفین آن واقع شده و از آب رود مذکور استفاده مینمایند و در اراضی آبادی گنبد شهرستان بیجار به رودخانه قزل اوزن میریزد.
3 - رودخانه ٔ قره گل : از ارتفاعات تگرباری سرچشمه گرفته ، پس از مشروب نمودن چند قریه از این دهستان دراراضی حسین آباد کمرزرد شهرستان بیجار به قزل اوزن منتهی میشود. راه شوسه ٔ سنندج به سقز از انتهای جنوب خاوری دهستان میگذرد. قصبه ٔ دیواندره مرکز دهستان و بخش کنار راه شوسه واقع شده است . دهستان قراتوره از 50 آبادی تشکیل شده سکنه ٔ آن در حدود 12هزار تن است . قراء مهم آن بشرح زیر است : قلعه ، روتله ، وزمان ، گاوشله ، شالی شال ، پاپاله ، قراگل ، دربند. محصول عمده ٔ دهستان ، غلات است که اکثر به طور دیم بدست می آید. اراضی دهستان برای دیم کاری بسیار مناسب و حاصل خیز است . نگاهداری گوسفند در کلیه ٔ قراء معمول است . لبنیات ، پشم گوسفند از صادرات عمده ٔ دهستان میباشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
3 - رودخانه ٔ قره گل : از ارتفاعات تگرباری سرچشمه گرفته ، پس از مشروب نمودن چند قریه از این دهستان دراراضی حسین آباد کمرزرد شهرستان بیجار به قزل اوزن منتهی میشود. راه شوسه ٔ سنندج به سقز از انتهای جنوب خاوری دهستان میگذرد. قصبه ٔ دیواندره مرکز دهستان و بخش کنار راه شوسه واقع شده است . دهستان قراتوره از 50 آبادی تشکیل شده سکنه ٔ آن در حدود 12هزار تن است . قراء مهم آن بشرح زیر است : قلعه ، روتله ، وزمان ، گاوشله ، شالی شال ، پاپاله ، قراگل ، دربند. محصول عمده ٔ دهستان ، غلات است که اکثر به طور دیم بدست می آید. اراضی دهستان برای دیم کاری بسیار مناسب و حاصل خیز است . نگاهداری گوسفند در کلیه ٔ قراء معمول است . لبنیات ، پشم گوسفند از صادرات عمده ٔ دهستان میباشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 5).
