لعبت باز

لعبت باز. [ ل ُ ب َ ] (نف مرکب ) عروسک باز. بازیگر. عامل خیمه شب بازی . صاحب آنندراج گوید: مرادف شب باز عموماً و بعضی گویند به گیتی های (؟) که امردان را به شکل زنان برآورده رقصانند خصوصاً و الاول هو الاصح :
ما لعبتکانیم و فلک لعبت باز
از روی حقیقتی ، نه از روی مجاز.

خیام .

مجمره گردان شمال ، مروحه زن شاخ بید
لعبت باز آسمان ، زوبین افکن شهاب .

خاقانی .

بازگشتند لعبتان از ناز
خیره گشته ز چرخ لعبت باز.

نظامی .

رخ چون لعبتش دردلنوازی
به لعبت باز خود میکرد بازی .

نظامی .

دو لعبت باز را بی پرده کردند
ره سرمه به میل آزرده کردند.

نظامی .

لعبت بازی پس این پرده هست
گرنه بر او اینهمه لعبت که بست ؟

نظامی .

در اندیشه که لعبت باز گردون
چه بازی آردش زآن پرده بیرون .

نظامی .

دگر ره چرخ لعبت باز دستی
به بازی برد با لعبت پرستی .

نظامی .

بازی آموز لعبتان طراز
از پس پرده گشت لعبت باز.

نظامی .

لعبتان آمدند عشرت ساز
آسمان بازگشت لعبت باز.

نظامی .

چو لعبت باز شب پنهان کند راز
من اندر پرده چون لعبت شوم باز.

نظامی .

شش هزار اوستاد دستان ساز
مطرب و پای کوب و لعبت باز.

نظامی .

هر شب ز عشق روی تو
این چشم لعبت بازمن
در خون نشیند تا کند
چون روز روشن راز من .

اوحدی .

همچو لعبت به تار لعبت باز
خلق در پیچ و تاب رشته ٔ اوست .

حکیم حاذق گیلانی (از آنندراج ).

مشو حیران لعبتهای صورتخانه ٔ گردون
به لعبت باز بنگر کز پس چادر کند بازی .

بیدل (از آنندراج ).