لقیط

لقیط. [ ل َ ] (اِخ ) ابن زرارةبن عدس الدارمی تمیمی ، مکنی به ابونهشل . فارس و شاعر جاهلی . از اشراف قوم خود بوده است . اخبار بسیار دارد. و در جنگ «شعب جبله » نه سال پیش از تولد نبی اکرم کشته شده است . (الاعلام زرکلی ج 3). «هو لقیطبن زرارةبن عدس الحنظلی . من فرسان العرب فی الجاهلیة و اجوادهم و ساداتهم و شعرائهم ، قتله شریح بن الاحوص یوم شعب جبله من ایامهم . (البیان و التبیین ج 2 حاشیه ٔ ص 137). ابن قتیبه آرد: خطب لقیط بن زرارة الی قیس بن خالد ذی الجدّین الشیبانی . فقال له قیس : و من انت ؟ قال : لقیطبن زُرارة. قال : و ما حملک ان تخطب الی علانیة؟ فقال : لان-ّی عرفت انی ان عالنتک لم افضحک و ان ساررتک لم اخدعک فقال کف ُکریم ، لاتبیت ُ واﷲ عندی غربا و لا غریباً. فزوجه ابنته و ساق عنه . (عیون الاخبار ج 4 ص 17). صاحب عقدالفرید نیز همین داستان را با عبارت دیگر ذکر کرده است (ج 7 ص 91). جوالیقی گوید: لقیط را دختری بود و او را به نام دختر کسری دختنوس ، معرّب دُخت نوش نام گذارده بود.(المعرّب ص 142). صاحب عقدالفرید در ذکر یوم شعب جبله آرد: یوم شعب جبله اعظم ایام العرب ... کان قبل الاسلام باربعین سنة و هو عام وُلد النبی (ص ) و کانت بنوعبس یومئذ فی بنی عامر حلفاء لهم ، فاستعدی لقیط بنی ذبیان لعدواتهم لبنی عبس من اجل حرب داحس فاجابته غطفان کلها غیر بنی بدر و تجمعت لهم تمیم کلها غیر بنی سعد وخرجت معه بنواسد لحلف کان بینهم و بین غطفان حتی اتی لقیط الجون الکلبی و هو ملک هجر... قال ابوعبیدة: و اقبل لقیط و الملوک و من معهم ، فوجدوا بنی عامر قد دخلوا شعب جبلة فنزلوا علی فم الشعب فقال لهم رجل من بنی اسد خذوا علیهم فم الشعب حتی یعطشوا و یخرجوا، فواﷲ لیتساقطن علیکم تساقط البعر من اًست البعیر. قالوا حتی دخلوا الشعب علیهم و قد عقلوا الابل و عطشوهاثلاثة اخماس ، و ذلک اثنتاعشرة لیلة و لم تطعم شیئاً فلما دخلوا حلوا عقلها فاقبلت تهوی فسمع القوم دویها فی الشعب فظنوا ان ّ الشعب قد هدم علیهم ، الرجالة فی اثرها آخذین باذنابها فدقت کل ّ ما لقیت و فیها بعیر اعور یتلوه غلام اعسر آخذ بذنبه و هو یرتجز و یقول :
انا الغلام الاعسر
الخیر فی ّ و الشر
والشرّ منی اَکثر
فانهزموا لایلوون علی احد و قتل لقیطبن زرارة و اُسر حاجب بن زرارة اسره ذوالرقیبة و اُسر سنان بن ابی حارثة المری اسره عروةالرحال فجز ناصیته و اطلقه فلم تشنه و اُسر عمروبن عمروبن عدس ، اسره قیس بن المنتفق فجز ناصیته و خلاه طمعاً فی المکافاءة فلم یفعل و قتل معاویةبن الجون و منقذبن طریف الاسدی و مالک بن ربعی بن جندل بن نهشل ... (عقدالفرید ج 6 صص 8 - 12).