مبطخ

مبطخ . [ م ُ ب َطْ طَ ] (ع ص ) خربزه ای شکل . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- اسطرلاب مبطخ ؛ نام قسمی اسطرلاب . اسطرلاب خربزه ای شکل . و مبطح با حاء حطی (حاء مهمله ) غلط است . (از یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : وزین دوگونه [اسطرلاب شمالی ، اسطرلاب جنوبی ] بسیار لونها ترکیب کنند چون ... وز اسطرلاب لونی است او را مبطخ خوانند. و مقنطراتش و منطقة البروج اندروگرد نبوند و لکن فشرده ٔ پهن چون خربزه ای و زین جهت مبطخ خوانند. (التفهیم بیرونی چ همائی ص 298).